Xử lý nghiêm trách nhiệm người đứng đầu trong chống khai thác IUU

Sẽ hoàn thành đăng ký tàu cá “3 không” trong tháng 9

Có thể thấy, sau gần 7 năm thực hiện chống khai thác IUU, gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của EC, đến nay tình hình chống khai thác IUU đạt được một số kết quả đáng ghi nhận. Trong đó, đã hoàn thiện khung pháp lý; lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS); xây dựng cơ sở dữ liệu nghề cá Quốc gia (VNFishbase), kiểm soát sản phẩm thủy sản nhập khẩu theo quy định tại Hiệp định các Biện pháp quốc gia có cảng (PSMA), thực thi pháp luật, xử phạt vi phạm khai thác IUU được tăng cường hơn trước... EC đánh giá cao quyết tâm chính trị của Việt Nam, đặc biệt là sự quan tâm, chỉ đạo quyết liệt của cấp Trung ương.

Tại Bình Thuận, cả hệ thống chính trị cũng đã vào cuộc, tập trung triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, do đó đã đạt được một số kết quả, nhất là tình trạng tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài từng bước được kiểm soát. Từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh không có tàu cá, ngư dân vi phạm khai thác bất hợp pháp vùng biển nước ngoài. Bên cạnh đó, đã lắp đặt 100% thiết bị giám sát hành trình tàu cá. Riêng 8 tàu ngừng hoạt động, chưa lắp đặt VMS (3 tàu chờ bán, 5 tàu đóng mới theo Nghị định 67 chờ thi hành án) được các địa phương kiểm soát chặt chẽ, cập nhật vị trí hàng tuần gửi Chi cục Thủy sản để theo dõi và đã xóa đăng ký đối với 3 tàu cá chưa lắp đặt VMS ngừng hoạt động. Tuy nhiên, việc xử phạt tàu cá mất kết nối trên biển còn rất hạn chế. Từ đầu năm đến nay, qua hệ thống giám sát tàu cá, đã phát hiện 1 lượt tàu cá vượt ranh giới trên biển; 5.460 lượt tàu cá mất kết nối VMS trên 6 giờ không thông báo về bờ; 121 lượt tàu cá mất kết nối trên biển trên 10 ngày, nhưng tỷ lệ xử phạt đạt thấp.

Ngoài ra, công tác quản lý, xử lý tàu cá “3 không” được tích cực thực hiện theo chỉ đạo của Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU, Bộ Nông nghiệp và PTNT. UBND tỉnh đã chỉ đạo cơ quan chức năng, chính quyền địa phương triển khai quyết liệt việc rà soát, thống kê, lập danh sách tàu cá “3 không” đến từng khu phố, thôn, xóm; giao chính quyền địa phương quản lý chặt chẽ không để phát sinh; giao các lực lượng chức năng (Biên phòng, Kiểm ngư) kiểm soát không cho xuất bến khi tàu cá chưa thực hiện các thủ tục giấy tờ theo quy định. Theo đó, qua rà soát toàn tỉnh có 2.531 tàu cá “3 không”, trong đó: nhóm tàu dưới 12m: 2.303 chiếc; từ 12 - <15m: 137 chiếc; từ 15m trở lên: 91 chiếc. Đến nay đã tiếp nhận, xử lý 1.956 hồ sơ đăng ký/tổng số 2.531 tàu cá “3 không” công bố, đạt 77,3%. Số còn lại 575 tàu cá tiếp tục thực hiện, phấn đấu hoàn thành 100% trong tháng 9/2024.

Hành động quyết liệt

Nhấn mạnh những hạn chế tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng: Nguyên nhân của những tồn tại không chỉ từ nhận thức của người dân mà còn do sự thiếu tinh thần, trách nhiệm của một bộ phận tổ chức, cá nhân chưa hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao. Người đứng đầu các ngành, các cấp thiếu quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, chưa quan tâm đúng mức, thiếu kiểm tra, thanh tra, giám sát; có tình trạng dung túng, tiếp tay của lực lượng thực thi pháp luật cho hành vi khai thác IUU… Nếu không khẩn trương khắc phục các tồn tại, hạn chế hiện nay, nghiêm túc triển khai các quy định chống khai thác IUU, việc gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” rất khó khả thi, thậm chí bị nâng cảnh báo lên “Thẻ đỏ”.

Do đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu người đứng đầu các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương có liên quan thống nhất nhận thức, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, hành động quyết liệt để thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU. Tập trung ưu tiên bố trí nguồn lực ngăn chặn, chấm dứt tình trạng tàu cá khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài. Kiên quyết xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vì lợi ích trước mắt quên lợi ích lâu dài, vì lợi ích cá nhân quên lợi ích tập thể, lợi ích quốc gia, ảnh hưởng đến nỗ lực gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” của cả nước.

Đồng chí Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Bí thư Tỉnh ủy, thành ủy, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển chịu trách nhiệm trước Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU tại đơn vị mình, nếu để tiếp tục xảy ra các sai phạm, không hoàn thành các nhiệm vụ được giao thời gian tới.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chỉ đạo

Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Nông nghiệp và PTNT tiếp tục tổ chức các Đoàn công tác liên ngành kiểm tra, giám sát tình hình triển khai các quy định chống khai thác IUU. Bộ Quốc phòng quyết định việc thành lập tổ công tác chuyên biệt để ngăn chặn, xử lý dứt điểm tình trạng tàu cá Việt Nam đi khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài. Tập trung chỉ đạo, tăng cường tuần tra, kiểm tra, kiểm soát tại các vùng biển giáp ranh với các nước Malaysia, Thái Lan, Indonesia… ngăn chặn, xử lý kịp thời tàu cá có dấu hiệu vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài…

Bên cạnh đó, Thủ tướng Chính phủ đề nghị Bí thư Tỉnh ủy, thành ủy, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo rà soát toàn bộ các vụ việc vi phạm khai thác IUU từ sau đợt thanh tra của EC lần thứ 4 đến nay. Trước hết tập trung xử lý các vụ việc ngắt, gửi, vận chuyển thiết bị VMS, vượt ranh giới trên biển; môi giới, móc nối, vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài… Tiếp tục điều tra, xác minh, kiên quyết xử phạt dứt điểm (100%) các trường hợp vi phạm…