Chính sách về đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống trên địa bàn Bình Thuận

Người DTTS thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo được hưởng lợi

Tại kỳ họp thứ 28 (chuyên đề) vừa diễn ra, Hội đồng nhân dân (HĐND) tỉnh Bình Thuận khóa XI đã thống nhất thông qua Nghị quyết Quy định chính sách về đất đai đối với đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh, với 8 Điều.

Nghị quyết này quy định chính sách bảo đảm đất sinh hoạt cộng đồng cho đồng bào DTTS; chính sách hỗ trợ đất đai cho cá nhân là người DTTS thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo tại vùng đồng bào DTTS và miền núi trên địa bàn tỉnh theo quy định tại khoản 6 Điều 16 Luật Đất đai năm 2024. Đối tượng áp dụng là đồng bào DTTS chưa có đất sinh hoạt cộng đồng; cá nhân là người DTTS thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo sinh sống tại vùng đồng bào DTTS và miền núi trên địa bàn tỉnh thuộc một trong các trường hợp: Không có đất ở, không có đất nông nghiệp hoặc thiếu đất ở, thiếu đất nông nghiệp so với hạn mức; Đã được Nhà nước giao đất, cho thuê đất nhưng nay không còn đất ở, không còn đất nông nghiệp hoặc thiếu đất ở, thiếu đất nông nghiệp so với hạn mức; Được Nhà nước cho thuê đất phi nông nghiệp không phải đất ở để sản xuất, kinh doanh; Cơ quan nhà nước, tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc thực hiện chính sách về đất đai đối với đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh theo Nghị quyết này.

Về nguyên tắc hỗ trợ, việc xác định vùng đồng bào DTTS và miền núi trên địa bàn tỉnh theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền. Việc giao đất trong hạn mức, cho thuê đất để thực hiện chính sách hỗ trợ đất đai đối với cá nhân theo Nghị quyết này thực hiện theo quyết định của UBND tỉnh, phù hợp với tình hình thực tế, quỹ đất của địa phương và quy hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt. Các đối tượng được hỗ trợ đất đai phải sử dụng đúng mục đích được Nhà nước giao đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, cho thuê đất và quyền của người sử dụng đất theo quy định tại Điều 26, Điều 31 và Điều 48 Luật Đất đai năm 2024. Đồng thời, đảm bảo công khai, minh bạch, đúng đối tượng.

Về chính sách bảo đảm đất sinh hoạt cộng đồng cho đồng bào DTTS, Nghị quyết quy định là đồng bào DTTS chưa có đất sinh hoạt cộng đồng được giao đất sinh hoạt cộng đồng phù hợp với phong tục, tập quán, tín ngưỡng, bản sắc văn hóa và điều kiện thực tế của từng vùng và không thu tiền sử dụng đất. Cụ thể, đối với những vùng đã có quy hoạch xây dựng đô thị tỷ lệ 1:500, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt thì diện tích giao đất sinh hoạt cộng đồng cho đồng bào DTTS theo quy hoạch đã được phê duyệt. Đối với những vùng chưa có quy hoạch xây dựng đô thị tỷ lệ 1:500, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn thì diện tích giao đất sinh hoạt cộng đồng cho đồng bào DTTS theo quy định hiện hành của Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Về chính sách hỗ trợ đất đai lần đầu cho cá nhân là người DTTS thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo tại vùng đồng bào DTTS và miền núi, Nghị quyết nêu rõ: Cá nhân đảm bảo các điều kiện được giao đất ở trong hạn mức theo quy định của UBND tỉnh và được miễn, giảm tiền sử dụng đất. Cho phép chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở trong hạn mức giao đất ở trong hạn mức giao đất ở. Theo đó, cá nhân có nhu cầu sử dụng đất được chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở trong hạn mức giao đất và được miễn, giảm tiền sử dụng đất theo quy định của pháp luật. Giao đất nông nghiệp trong hạn mức đối với cá nhân được giao đất nông nghiệp trong hạn mức theo quy định của UBND tỉnh và không thu tiền sử dụng đất. Cho thuê đất phi nông nghiệp không phải là đất ở để sản xuất, kinh doanh: Cá nhân đảm bảo các điều kiện theo quy định có nhu cầu thuê đất phi nông nghiệp không phải đất ở để sản xuất, kinh doanh thì được Nhà nước cho thuê đất và được miễn, giảm tiền thuê đất…

Giải quyết cơ bản tồn tại, vướng mắc về đất ở, đất sản xuất

Riêng về chính sách hỗ trợ đất đai để bảo đảm ổn định cuộc sống cho cá nhân là người DTTS: Việc hỗ trợ đất đai cho cá nhân đã được Nhà nước giao đất, cho thuê đất quy định tại khoản 1, khoản 3 và khoản 4 Điều 5 Nghị quyết này nhưng nay không còn đất hoặc thiếu đất so với hạn mức theo quyết định của UBND tỉnh mà thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo tại vùng đồng bào DTTS và miền núi: Trường hợp không còn đất ở thì được giao tiếp đất ở hoặc được chuyển mục đích sử dụng đất từ loại đất khác sang đất ở; người sử dụng đất được miễn, giảm tiền sử dụng đất đối với diện tích trong hạn mức giao đất ở theo quy định của UBND tỉnh. Trường hợp thiếu đất ở so với hạn mức giao đất ở thì được chuyển mục đích sử dụng đất từ loại đất khác sang đất ở và được miễn, giảm tiền sử dụng đất đối với diện tích trong hạn mức giao đất ở theo quy định của UBND tỉnh. Trường hợp không còn đất nông nghiệp hoặc diện tích đất nông nghiệp đang sử dụng không đủ 50% diện tích đất so với hạn mức giao đất nông nghiệp theo quy định của UBND tỉnh thì được giao tiếp đất nông nghiệp trong hạn mức không thu tiền hoặc cho thuê đất phi nông nghiệp không phải là đất ở để sản xuất, kinh doanh và được miễn, giảm tiền thuê đất.

Nghị quyết quy định quỹ đất để thực hiện chính sách tại Nghị quyết này thực hiện theo quy định tại khoản 4 Điều 16 Luật Đất đai năm 2024. Kinh phí để thực hiện chính sách tại Nghị quyết này thực hiện theo quy định tại khoản 8 Điều 16 Luật Đất đai năm 2024 và khoản 3 Điều 8 Nghị định số 102/2024/NĐ-CP.

Trước đó, theo tờ trình của UBND tỉnh, Nghị quyết số 18-NQ/TW/2022 của Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao đã đưa ra mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp: Giải quyết cơ bản những tồn tại, vướng mắc có liên quan đến đất ở, đất sản xuất cho đồng bào DTTS. Bên cạnh đó, Luật Đất đai năm 2024, tại khoản 6 Điều 16 quy định: “UBND cấp tỉnh trình HĐND cùng cấp ban hành chính sách của địa phương về đất đai đối với đồng bào DTTS sinh sống trên địa bàn phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương và tổ chức thực hiện”. Qua đó, nhằm đảm bảo thực hiện kịp thời, đầy đủ cơ chế, chính sách về đất đai đối với đồng bào DTTS sinh sống trên địa bàn tỉnh theo quy định của pháp luật, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương. Với những chính sách được quy định tại Nghị quyết Quy định Chính sách về đất đai đối với đồng bào DTTS sinh sống trên địa bàn tỉnh, sẽ góp phần giải quyết cơ bản những tồn tại, vướng mắc có liên quan đến đất ở, đất sản xuất cho đồng bào DTTS thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo tại vùng đồng bào DTTS và miền núi trên địa bàn tỉnh theo quy định.