Xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp vì dân phục vụ. Bài 1

Giải pháp quan trọng nhất theo Chủ tịch UBND tỉnh Đoàn Anh Dũng chỉ ra đó là “Phát huy vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu trong CCHC của địa phương, đơn vị mình. Phải nỗ lực tạo chuyển biến trên thực tế, mục đích không chỉ để cải thiện các chỉ số xếp hạng mà điều quan trọng hơn cả là phải bằng sự hài lòng thật sự của cộng đồng doanh nghiệp và người dân”.

Bài 1: “Giải mã” sự chưa hài lòng của người dân

Thời gian qua, mặc dù chính quyền các cấp đã nỗ lực triển khai nhiều giải pháp để công tác CCHC của tỉnh đi vào thực chất. Dù vậy, vì nhiều nguyên nhân khác nhau nên hầu hết người dân tại các địa phương được khảo sát vẫn chưa hài lòng đối với công chức, về tiếp cận dịch vụ hoặc thủ tục hành chính còn rườm rà. Điều đó cho thấy, công tác xây dựng chính quyền vì dân phục vụ vẫn còn nhiều công việc phải làm…

Vướng mắc trong giải quyết TTHC

Là một trong những xã vùng sâu, vùng xa của huyện Đức Linh, thời gian qua, xã Đa Kai gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong việc giải quyết thủ tục hồ sơ hành chính cho người dân. Theo ông Hà Văn Thuận - Chủ tịch UBND xã Đa Kai, diện tích toàn xã có 8.600ha, là một trong những xã có diện tích rộng nhất trên địa bàn huyện. Hiện nay đa số hồ sơ trên địa bàn xã vướng mắc về thủ tục hồ sơ hành chính lĩnh vực đất đai, nguyên nhân là do xã chưa triển khai Dự án xây dựng hệ thống hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu quản lý đất đai tỉnh Bình Thuận (Dự án 920) nên rất khó khăn trong việc đo đạc tách thửa và giải quyết hồ sơ đất đai. Bên cạnh đó, trong việc tiếp nhận hồ sơ và giải quyết thủ tục hành chính của xã cũng có vướng mắc về một cửa, một cửa liên thông. “Mọi hồ sơ thủ tục đều vào và ra một cửa. Thời gian qua, tỉnh, huyện, các sở ngành quan tâm đầu tư hệ thống một cửa có hệ thống lấy số thứ tự, tra cứu thông tin, niêm yết thủ tục hành chính nhưng xã chỉ có một công chức phụ trách từ tiếp nhận hồ sơ, hướng dẫn người dân, xem xét chuyển hồ sơ... nên rất khó khăn trong công tác” - ông Thuận nói.

Cũng theo Chủ tịch UBND xã Đa Kai, đối với chỉ số hài lòng, người dân đem tới mà hẹn đúng ngày giờ thì người dân hài lòng, còn hồ sơ đem tới mà trả tới trả lui, làm lại nhiều lần thì mức độ hài lòng của người dân sẽ thấp. Lãnh đạo xã thừa nhận ở cấp địa phương có thiếu sót trong việc tập trung giải quyết hồ sơ thủ tục hành chính. Thời gian tới, xã tập trung chỉ đạo công tác chuyển đổi số với 3 trụ cột là chính quyền số, kinh tế số và xã hội số theo đúng lộ trình kế hoạch; tiếp tục thực hiện việc ứng dụng công nghệ thông tin trong thanh toán không dùng tiền mặt và hướng dẫn người dân sử dụng dịch vụ ví điện tử cũng như cử cán bộ tham gia đầy đủ các lớp tập huấn ở tỉnh, huyện để nâng cao trình độ chuyên môn về công nghệ thông tin và cập nhật kiến thức kỹ năng số cho cán bộ công chức khi thi hành công vụ tại xã. Khuyến khích tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp viễn thông đầu tư triển khai các dịch vụ mà người dân là người trực tiếp hưởng lợi. Đồng thời hướng dẫn và tạo điều kiện cho các đoàn thể tham gia hỗ trợ người dân tạo tài khoản để người dân thực hiện các dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4…

62% hồ sơ trễ hẹn lĩnh vực đất đai

Theo Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Trần Nguyên Lộc, năm 2022, 10 chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai đã tiếp nhận trên 132.000 hồ sơ; trong đó đã tham mưu giải quyết hơn 128.000 hồ sơ; khoảng 4.000 hồ sơ còn lại các chi nhánh đã chuyển trả do không đúng quy định. Qua đây cho thấy hồ sơ tiếp nhận và xử lý của ngành Tài nguyên và Môi trường khá nhiều và kết quả giải quyết cũng đạt được số lượng lớn hồ sơ, tuy nhiên vẫn còn tỷ lệ trễ hẹn khá cao. Theo ông Lộc, nguyên nhân là do hồ sơ giải quyết có một số bộ phận viên chức và người lao động còn lúng túng trong việc tiếp cận thông tin nhìn nhận các quy định của pháp luật chưa rõ ràng, chưa sâu kỹ. Chính vì vậy, việc tham mưu giải quyết hồ sơ của người dân phải chuyển đi chuyển lại nhiều lần, hồ sơ trễ hẹn dẫn đến người dân không hài lòng.

Mặt khác, cũng có thông tin dư luận phản ánh về thái độ, tác phong lề lối làm việc của một số viên chức, người lao động tại các chi nhánh văn phòng làm ảnh hưởng đến uy tín chung của ngành. Nhiều hồ sơ trước đây đã xử lý trên giấy nhưng chậm cập nhật vào cơ sở dữ liệu nên kết quả chỉ số chưa thể hiện đầy đủ. Năng lực thực hiện nhiệm vụ của viên chức, người lao động có phần chưa đáp ứng được yêu cầu trong công tác quản lý về đất đai.

Về cơ chế chính sách, một số quy định hướng dẫn bộ, ngành chưa rõ, chưa sát thực tế nên gây khó khăn trong giải quyết hồ sơ, thủ tục hành chính của người dân. Thời gian tiếp nhận và hẹn trả kết quả của bộ phận tiếp nhận và trả kết quả cấp huyện, có một số hồ sơ chưa đảm bảo thời gian theo quy định. Sự phối hợp giữa các phòng ban đơn vị và các ngành đôi lúc chưa kịp thời, chưa chủ động đề xuất tháo gỡ những khó khăn vướng mắc trong thực thi công vụ. Việc ứng dụng công nghệ thông tin tuy có chỉ đạo thường xuyên và thực hiện nghiêm túc nhưng chất lượng chưa cao.

Chia sẻ về giải pháp để cải thiện các chỉ số cải cách hành chính trong thời gian tới, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Trần Nguyên Lộc cho biết: Sở sẽ tăng cường công tác tuyên truyền phổ biến đến toàn thể công chức, viên chức, người lao động trong toàn ngành về các nội dung liên quan đến các chỉ số cải cách hành chính. Qua đó, nâng cao nhận thức trách nhiệm của công chức, viên chức trong hoạt động công vụ đặc biệt là giải quyết các thủ tục hành chính. Cùng với đó, tăng cường thực hiện cải cách hành chính, thực hiện có hiệu quả các cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính và đẩy mạnh triển khai trên môi trường điện tử, thực hiện phần mềm một cửa và một cửa điện tử. Đặc biệt là chuẩn hóa lại các quy trình nghiệp vụ, xử lý hồ sơ trao đổi văn bản trên môi trường mạng…  

Báo cáo phân tích, đánh giá chỉ số Cải cách hành chính của Sở Nội vụ cho biết: Năm 2022, tỷ lệ hồ sơ thủ tục hành chính do Cơ quan chuyên môn cấp tỉnh tiếp nhận là 243.427 hồ sơ; số hồ sơ giải quyết đúng hạn và trước hạn là 174.252 hồ sơ; chỉ đạt tỷ lệ 71,58%. Trong đó, lĩnh vực có tỷ lệ hồ sơ giải quyết đúng hạn đạt thấp về lĩnh vực đất đai có 30.973/100.102 hồ sơ đúng hạn, đạt tỷ lệ 30,94%...

Bài 2: Tạo đột phá mạnh mẽ để nâng cao hiệu quả cải cách hành chính