Còn ít ngày nữa là học sinh lớp 12 đã phải ký một quyết định lựa chọn ngành nghề cho phù hợp, đúng đắn và mang tính khoa học là một công việc rất khó, bởi nó sẽ ảnh hưởng đến suốt cuộc đời của mỗi chúng ta. Vậy cần căn cứ vào những yếu tố nào và đặc biệt là vai trò của mỗi cá nhân học sinh trong quá trình đưa ra quyết định. Nếu chúng ta chọn đúng nghề thì khả năng tiết kiệm rất lớn về thời gian, công sức và tiền của, giúp chúng ta có nhiều cơ hội thành công hơn. Còn lựa chọn sai thì kết quả sẽ ngược lại, làm cho chúng ta gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống sau này. Không thể chọn nghề một cách cảm tính hay chạy theo xu hướng số đông xã hội. Chọn nghề phải nghiên cứu, tìm hiểu thật kỹ, phải hình dung ra khi vào nghề đó chúng ta sẽ phải làm những việc gì, có đúng với khả năng của chúng ta hay không. Dưới góc độ của ngành tâm lý học, ngành giáo dục và công tác hướng nghiệp, chúng ta chọn nghề nên dựa trên bốn yếu tố sau:
Yếu tố đầu tiên không thể không tính đến và đây là yếu tố quan trọng nhất, đó là chọn nghề dựa vào chính bản thân chúng ta. Có thể dựa vào tính cách của mình để chọn nghề xem có phù hợp hay không. Ví dụ, bạn là người có tính sôi nổi, có khả năng diễn thuyết tốt, thích giao lưu trước đám đông, thích làm việc cộng đồng, và thực sự có những năng lực làm việc cộng đồng tốt, nhưng bạn lại chọn một nghề như làm kế toán, làm tài chính, làm văn phòng chẳng hạn… các bạn sẽ vẫn làm được việc, nhưng không phù hợp với tính cách bản thân, nên khi làm việc sẽ gặp nhiều khó khăn. Hoặc những bạn có khí chất nóng nảy, khi chọn một nghề không phù hợp với khí chất đó thì quả thực sẽ gặp khó khăn và mất rất nhiều thời gian để điều chỉnh lại bản thân. Nên cơ sở đầu tiên để lựa chọn nghề cần phải quan tâm đến yếu tố về khí chất.
Thứ hai, phải dựa trên tính cách. Bạn là người hướng nội hay hướng ngoại. Hai con người hướng nội, hướng ngoại hoàn toàn khác nhau. Có người chỉ thích cá nhân được ngồi một mình làm việc độc lập trong khoảng thời gian rất dài và cảm thấy đó là hạnh phúc; nhưng có người ngược lại, không chịu nổi sự riêng rẽ, cho dù một thời gian rất ngắn. Cho nên chọn nghề, chúng ta dựa trên khả năng về tính cách của chúng ta.
Yếu tố thứ ba, về trí thông minh. Trí thông minh của chúng ta có những thế mạnh ở mỗi loại hình trí thông minh. Nếu bạn có thế mạnh trí thông minh về ngôn ngữ, nên lựa chọn những ngành liên quan đến ngôn ngữ để hoạt động, giúp trí thông minh ngôn ngữ của bản thân được phát triển tốt. Những bạn có thế mạnh ở trí thông minh về khoa học tự nhiên, nên lựa chọn những ngành nghề phù hợp như địa chất, về biển, về thủy hải sản… Trên cơ sở đó đã dẫn đến có nhiều người say mê và rất thành công trong công việc. Nếu bạn có trí thông minh dựa trên loại hình ngành tâm lý học, khi chọn và làm việc bạn sẽ nhận được sự thoải mái rất nhiều.
Yếu tố thứ tư, đó là điều kiện nền tảng của gia đình mà chúng ta đang có. Ví dụ về tài chính, chúng ta phải hết sức quan tâm, nếu lựa một ngành nghề mà chi phí rất cao để học 4 năm đại học, vượt quá ngưỡng hỗ trợ tài chính của gia đình, có khả năng đứt gánh giữa đường, nên chúng ta phải tính toán, đừng để những trường hợp đó xảy ra với bản thân. Còn một yếu tố nữa về gia đình, vấn đề sinh lý, như bệnh tiền sử của gia đình cũng ảnh hưởng đến bản thân để chọn nghề, nhưng đó là yếu tố để chúng ta quan tâm thôi, bản thân của chúng ta mới là yếu tố quyết định để có thể lựa chọn nghề nghiệp.
Trên bốn yếu tố: thứ nhất là bản thân, thứ hai là nghề nghiệp có phù hợp với bản thân mình không, thứ ba là nghề nghiệp đó xã hội đang có nhu cầu không, đặc biệt là trong kỷ nguyên công nghệ 4.0 với tốc độ phát triển trí tuệ nhân tạo (AI), có thể trong tương lai nhân viên ở một số ngành nghề sẽ bị sa thải, và thứ tư là để ý đến điều kiện của gia đình. Trước khi chọn nghề hãy thảo luận với cha mẹ, với thầy cô, với chuyên gia hướng nghiệp thật kỹ khi chúng ta đặt bút ký để có thể có được cơ hội thành công tốt nhất cho tương lai của mình.
.jpeg "“Bò tót” húc văng “Gà trống”")
.jpg "Kính mời độc giả đón đọc báo in Bình Thuận hôm nay (6/6)")
