Giá lên xuống thất thường
Mấy hôm nay thông tin một số lô hàng chưa thông quan được do chờ kiểm tra khiến các kho hàng tồn kho nên hạn chế thu sầu riêng nên giá sầu riêng giảm đột ngột. Tuy vậy, nhiều hộ trồng sầu riêng vẫn không có gì lo lắng bởi dù giá có lúc giảm sâu mất 10.000 – 12.000 đồng/kg nhưng vẫn ở mức cao, nhà vườn vẫn có lãi khá. Mặt khác, nhu cầu tiêu thụ sầu riêng trong nước và xuất khẩu vẫn mạnh nên nhà vườn tự tin giá sầu riêng sẽ tăng trở lại. Anh Nguyễn Dũng ở Tà Pứa (Mê Pu, Đức Linh) vừa để thương lái cắt vườn sầu riêng 2 ha, sản lượng khoảng 50 tấn cho biết: Vườn sầu riêng của anh đã bán xô (bán cả vườn kể cả trái loại 1, loại 2 để xuất khẩu và loại hàng dạt tiêu thụ nội địa hoặc để làm thực phẩm) cho thương lái hồi đầu tháng 6, lúc đó giá sầu riêng Thái đẹp lựa 120.000 đồng/kg nhưng tôi bán xô chỉ 81.000 đồng/kg. Còn hiện nay hàng Thái đẹp lựa chỉ còn 90.000 đồng/kg, bán xô 70.000 – 75.000 đồng/kg. Nhờ “chốt giá” bán đúng thời điểm nên gia đình tôi có lời cao còn để đến hiện nay thì đã mất một khoản lợi nhuận… Không được như anh Dũng, anh Thuận ở La Dạ có vườn sầu riêng 12 ha, trong đó có 4 ha đang thu hoạch, thời điểm giá sầu riêng Thái đẹp lựa giá 120.000 đồng/kg thương lái giành vườn anh chào mua xô nguyên vườn 85.000 đồng/kg, có thương lái nâng lên 86.000 đồng/kg nhưng anh không chốt giá, đợi giá tăng lên sẽ bán nhưng hiện nay ngày 22/6 thương lái đưa ra giá mua hàng lựa chỉ 95.000 đồng/kg, còn mua xô chỉ 77.000 đồng/kg. Anh Thuận cho biết: Dù giá xuống, lợi nhuận giảm nhưng ở mức giá này người trồng sầu riêng vẫn có lợi nhuận cao. Gia đình tôi vẫn chưa chốt giá bán xô, chỉ đang cắt bán hàng Thái đẹp lựa. Còn lại chờ giá nhích lên sẽ bán xô cả vườn…
Sôi động thị trường
Gần nửa tháng nay, Đa Mi (Hàm Thuận Bắc) khá sôi động lượng người tìm về mua sầu riêng. Do Đa Mi đang có diện tích sầu riêng thu hoạch lớn nhất tỉnh, mặt khác các xã gần Đa Mi như La Dạ hay Lộc Thành, Lộc Nam (Lâm Đồng) cũng đang vào mùa thu hoạch sầu riêng nên lượng người tìm về thu gom sầu riêng khá đông. Ở Đa Mi, La Dạ, không chỉ những người mua bán nhỏ lẻ ở các huyện tìm đến nhà vườn mua sầu riêng chín rụng để về bán lẻ lại ở các chợ mà có cả “đội ngũ” cò sầu riêng. Buổi sáng ngồi ở quán cà phê Mây và Gió chưa đầy tiếng đồng hồ nhưng đã thấy cả chục nhóm đến uống cà phê bàn bạc về giá sầu riêng trong ngày.
Anh Xuân Tí ở huyện Tánh Linh được một công ty giao quyền đi tìm vườn sầu riêng để mua. Anh liên tục gọi cho người quen nhờ giới thiệu vườn, mua được người giới thiệu sẽ có hoa hồng. Xuân Tí cho biết: "Bên công ty em mua giá cạnh tranh, do cần nguồn để xuất khẩu nên công ty chấp nhận mua cao hơn giá đối tác khác 1.000 – 2.000 đồng/kg để có nguồn. Công ty ưu tiên mua nguyên vườn để có số lượng nhiều và cắt trong ngày “nhanh, gọn lẹ”, tiền trao tay cho nhà vườn.
Anh Thiết, thương lái sầu riêng lâu năm ở thành phố Bảo Lộc (tỉnh Lâm Đồng) chuyên mua sầu riêng ở Đa Mi và La Dạ cho biết: "Năm nay, đội ngũ “cò” sầu riêng quá mạnh. Thường nhà vườn chốt giá với tôi vào thời gian gần thu hoạch, chốt giá xong sẽ đặt cọc để 2 bên yên tâm. Mấy năm trước vẫn theo lệ như vậy dù có khi thương lái lời nhiều hay có năm nhà vườn lời, còn thương lái gánh lỗ do giá sầu riêng xuống thấp. Năm nay, do đội ngũ thu mua sầu riêng ngoài tỉnh về nhiều, nâng giá mua cao hơn thị trường nên nhiều nhà ra yêu sách phải cắt sầu riêng sớm, nếu không sẽ bán cho người khác…".
Toàn tỉnh hiện có khoảng 3.000 ha sầu riêng, tập trung ở 3 huyện Hàm Thuận Bắc, Đức Linh và Tánh Linh. Trong đó có khoảng 2.000 ha cho thu hoạch, năng suất từ 15 – 35 tấn/ha, sản lượng gần 50.000 tấn/năm. Đa số người dân trồng các giống sầu riêng có giá trị kinh tế thị trường như Ri6, Thái, Sáu Hữu, Musaking… Anh Mai Văn Minh, người có thâm niên trồng sầu riêng ở Đa Mi hơn 15 năm thì giá sầu riêng nằm ở mức 70.000 – 75.000 đồng/kg cộng thêm năng suất vườn sầu riêng đạt thì người trồng có lợi nhuận từ 700 triệu đồng – 1 tỷ đồng/ha, cá biệt có vườn sầu riêng chất lượng cao có thể thu lợi nhuận trên 1,5 tỷ đồng. Làm sầu riêng có lợi nhuận cao nhưng không phải vùng nào cũng trồng được bởi phụ thuộc vào chất đất, khí hậu, nhất là việc chăm sóc cây sầu riêng từ khi trồng cho đến cắt được trái bán. “Lơ là một bước chăm sóc là vườn sầu riêng mất trắng”- anh Minh cho biết thêm.
Do lợi nhuận từ cây sầu riêng rất cao nên nhiều nhà hiện nay đốn hạ các loại cây trồng khác để trồng sầu riêng. Việc trồng cây sầu riêng theo cảm nhận thị trường có 2 mặt, hiện nay giá sầu riêng đang cao nhưng 4 năm sau khi diện tích sầu riêng không chỉ trong nước mà các nước khác như Thái Lan, Malaysia, Trung Quốc tăng diện tích thu hoạch thì lúc ấy không lường được giá cả, rất dễ rơi vào vòng luẩn quẩn “chặt trồng”. Vì vậy người dân cần thận trọng trong việc chuyển đổi cây trồng…
