
Những ngày qua vấn đề bỏ cấp huyện, sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh theo tinh thần Kết luận số 126-KL/TW của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về một số nội dung, nhiệm vụ tiếp tục sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị năm 2025, luôn được nhắc đến trong mỗi gia đình hoặc bất cứ đâu trong cộng đồng dân cư trên cả nước.
Tương tự, trước đó không lâu là vấn đề sáp nhập cấp xã; bộ, ngành theo các nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trong giai đoạn 2019 - 2021 và Nghị quyết 18 của Chính phủ về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Đến nay cả nước giảm được 8 đơn vị hành chính cấp huyện và 561 đơn vị hành chính cấp xã. Trong đó, Bình Thuận còn 121/124 đơn vị hành chính cấp xã gồm 93 xã, 16 phường và 12 thị trấn, tính đến đầu tháng 12/2024, chưa kể các cơ quan, đơn vị sáp nhập theo Nghị quyết 18 và đã bỏ công an cấp huyện.

Hiện Bộ Chính trị, Ban Bí thư yêu cầu nghiên cứu định hướng sắp xếp bỏ đơn vị hành chính cấp huyện và sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh. Đây là vấn đề trọng đại liên quan đến sự phát triển của đất nước trong tương lai, nhân dân đang theo dõi, nhất là cán bộ, công chức, trực tiếp ảnh hưởng, trong đó có cán bộ, công chức tỉnh Bình Thuận. Vì khi tinh gọn cán bộ, công chức sẽ dôi dư, đồng nghĩa với nhiều người xuống chức, nghỉ việc. “Bỏ cấp huyện sẽ dôi dư nhiều cán bộ, công chức vì không bố trí được. Chắc mình cũng xin về thôi!”, một cán bộ ở huyện lo ngại chia sẻ với bạn bè trong nhóm trên mạng xã hội Zalo.
Điều này không có gì khó hiểu, lâu nay chúng ta đang sống với công việc ổn định, nay bỗng dưng đảo lộn khi có chủ trương tinh gọn bộ máy hành chính nhà nước, trọng tâm bỏ cấp huyện, sáp nhập một số tỉnh cho phù hợp với kỷ nguyên số. Tuy vậy, nếu chúng ta hiểu được ý nghĩa của việc tinh gọn cũng như vì sao Bộ Chính trị, Ban Bí thư quyết tâm thực hiện việc này thì không có gì trăn trở.

Trên thực tế, việc tinh gọn này xuất phát từ nhiều lý do, dễ hiểu nhất là đất nước ta nay đã đổi thay, khác với thời nhập, tách cách đây 4 thập niên, gần nhất là năm 1991. Khi đó, Bình Thuận được tách ra từ Thuận Hải - Phan Thiết là trung tâm hành chính của Bình Thuận, còn Phan Rang là trung tâm hành chính của tỉnh Ninh Thuận.
Thời điểm ấy, phương tiện giao thông, đường sá đi lại khó khăn như đi từ Cà Mau lên TP. Hồ Chí Minh nếu suôn sẻ cũng phải mất khoảng một ngày trời. Đó là may mắn không kẹt phà, xe đò không hư hỏng... Còn ở các tỉnh phía Bắc muốn vào các tỉnh phía Nam cũng phải vật vã vài ngày, nếu đi xe khách. Việc đi lại giữa các tỉnh rất khó khăn, ngay như tỉnh Thuận Hải khi chưa chia tách, cán bộ, công chức mỗi lần đi công tác phải đạp xe đạp đi hàng chục cây số mới đến nơi làm việc hoặc bắt xe đò, ngủ lại hôm sau mới về. “Thời đó khổ lắm, ăn còn không đủ, lấy tiền đâu mua xe máy, có chiếc xe đạp là may mắn. Hôm nào đi công tác Phan Rang thì bắt xe đò đi, mà xe khi ấy chở cả hàng hóa, heo, gà…”, ông Nguyễn Văn Luật - một cán bộ hưu trí ở phường Phú Thủy chia sẻ.
Với những thay đổi lớn về hạ tầng giao thông và công nghệ thông tin như hiện nay, các tỉnh không còn dài, rộng nữa xét về không gian địa lý. Chính vì vậy, việc tinh gọn theo tinh thần Kết luận số 126-KL/TW của Bộ Chính trị, Ban Bí thư là chuyện đương nhiên. Nếu chúng ta không tinh gọn thì đất nước lỡ thời cơ phát triển, có lỗi với nhân dân. Sáp nhập, tinh gọn bộ máy để đất nước vươn mình trong kỷ nguyên mới.
Đại biểu Quốc hội, nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Trọng Điều phát biểu trong một kỳ họp Quốc hội, việc sáp nhập các tỉnh, thành là chủ trương hợp lòng dân và phản ánh xu thế phát triển của xã hội hiện đại. Đây là nhiệm vụ cần thực hiện "càng sớm càng tốt" vì không quốc gia nào duy trì các đơn vị hành chính quá nhỏ trong bối cảnh hiện tại.