Coi chừng phạm pháp từ việc mua bán, tiêu thụ động vật hoang dã nguy cấp

Có lẽ loài động vật nguy cấp nhưng thường thấy bán phổ biến nhất hiện nay tại một số chợ và trên mạng, đó là loài rùa núi vàng thuộc nhóm IIB danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp quý hiếm. Cách đây chưa lâu, người dân đi chợ Phú Thủy, TP. Phan Thiết không khỏi ngạc nhiên khi một số tiểu thương kinh doanh mặt hàng đồ đồng tại chợ này bày bán công khai loài rùa này. Trong vai người mua để tìm hiểu, người bán cho biết thu mua lại từ các thợ rừng chuyên đi săn bắt tại các vùng núi của Bắc Bình, Hàm Thuận Bắc, Đức Linh, Tánh Linh về bán cho người dân làm thực phẩm và một số ít phật tử mua phóng sanh. Do mặt hàng không có thường xuyên nên nếu muốn có chắc chắn phải dặn trước vài ngày, người bán này chia sẻ, mà không hề biết đây là loài vật bị cấm mua bán.

Không chỉ ở chợ, gần đây một số tài khoản mạng xã hội facebook buôn bán online ở Bắc Bình, Phan Thiết, trong đó có người chuyên bán đồ đồng, đồ rừng cũng rao bán công khai một số loại thịt rừng như rùa vàng, nai, thỏ, cheo, rắn… được đảm bảo thịt rừng 100%. Mặc dù rao bán công khai là vậy, nhưng dường như những chủ tài khoản mạng xã hội này chưa từng bị lực lượng chức năng kiểm tra nhắc nhở hay xử phạt. Hay mới đây, một chủ tài khoản đã rao bán công khai một cá thể mèo con mà nhìn vào người am hiểu sẽ biết đó là mèo rừng, loài động vật quý hiếm cần bảo tồn. Điều đáng nói là rất nhiều người vào trang khen cá thể mèo đẹp, đáng yêu mà không biết đó là động vật quý hiếm nằm trong sách đỏ thuộc nhóm IIB cần bảo tồn và việc mua bán là vi phạm pháp luật.

Trái với nhiều người còn săn bắt, mua bán giết thịt thú rừng, nhất là những loài có nguy cơ tuyệt chủng, thì cũng có nhiều người có xu hướng bảo tồn và khi có cơ hội là họ thực hiện. Điển hình như ngày 12/6/2024, Hạt Kiểm lâm liên huyện Hàm Tân - La Gi tiếp nhận một cá thể rùa núi vàng thuộc loài nguy cấp, quý, hiếm nhóm IIB từ ông Đoàn Xuân Nghiên, thường trú tại khu phố 3, thị trấn Tân Nghĩa, huyện Hàm Tân. Ông Nghiên cho biết trong quá trình làm vườn đã phát hiện con rùa nói trên. Qua tìm hiểu trên mạng thì ông biết đây là rùa núi vàng thuộc loài nguy cấp, quý hiếm cần bảo tồn nên ông Nghiên đã chủ động liên hệ với cơ quan chức năng và tự nguyện giao nộp. Sau khi tiếp nhận, Hạt Kiểm lâm liên huyện Hàm Tân - La Gi thực hiện các thủ tục theo quy định và phối hợp cùng Khu Bảo tồn thiên nhiên Tà Kóu thả về môi trường tự nhiên.

Hành động như ông Nghiên cũng không phải là ít khi trước đó anh Trần Viết Hùng (SN 1997, ngụ thôn 4, xã Sơn Mỹ, huyện Hàm Tân) đi làm rẫy trên đường về thì gặp người đàn ông bán một con mèo rừng nặng khoảng gần 2 kg trong tình trạng bị thương, anh đã hỏi mua lại và chủ động liên hệ với Hạt Kiểm lâm Hàm Tân – La Gi nhờ cứu chữa và chuyển giao về điều trị tại Trung tâm cứu hộ, Bảo tồn và phát triển sinh vật thuộc Vườn Quốc gia Cát Tiên tỉnh Đồng Nai.

Diện tích rừng tự nhiên, không gian sinh tồn của các loài động vật quý hiếm ngày một dần thu hẹp. Các loài động vật nguy cấp cũng giảm đáng kể về số lượng trước việc săn bắt, tiêu thụ làm thực phẩm của con người. Để bảo vệ, pháp luật cũng có nhiều quy định nghiêm ngặt và chế tài hình sự rất nặng nhằm bảo tồn các loại nguy cấp trước nguy cơ tuyệt chủng. Vì vậy người dân cần nâng cao ý thức để không vi phạm pháp luật, chung tay bảo vệ động vật hoang dã để góp phần bảo tồn đa dạng sinh học cho thế hệ mai sau.