Cần tăng thêm chế độ thụ hưởng bảo hiểm xã hội tự nguyện

Tính đến nay, BHXH tỉnh đã tổ chức 491 hội nghị khách hàng tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình trên toàn tỉnh; tổ chức tuyên truyền lưu động chính sách BHXH tự nguyện tại các địa bàn khu dân cư; phát hành tờ gấp tuyên truyền; đẩy mạnh công tác truyền thông qua mạng xã hội Facebook, Zalo… Số người tham gia BHXH tự nguyện là 10.097 người, đạt 38,4% kế hoạch; giảm 1.421 người (giảm 12,3%) so cùng kỳ năm trước. So với cuối năm 2021, số người tham gia BHXH tự nguyện giảm 4.889 người. Để đạt chỉ tiêu giao năm 2022, toàn tỉnh còn phải phát triển 16.174 người tham gia BHXH tự nguyện.

Theo BHXH tỉnh Bình Thuận, nguyên nhân người tham gia BHXH tự nguyện giảm là do việc điều chỉnh mức đóng BHXH tự nguyện từ ngày 1/1/2022 theo quy định về chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2021- 2025 tăng từ mức 700.000 đồng lên 1.500.000 đồng/tháng. Điều này ảnh hưởng đến người tham gia BHXH tự nguyện do điều kiện kinh tế còn khó khăn, thu nhập hạn chế, không ổn định, nên không tiếp tục tham gia hoặc không tham gia mới.

Bên cạnh đó, chính sách BHXH tự nguyện chưa thật sự hấp dẫn, chỉ hai chế độ là hưu trí và tử tuất. Trong khi đó, người tham gia BHXH tự nguyện cũng cần thụ hưởng các chế độ về thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp như BHXH bắt buộc. Bởi chế độ quyền lợi hưởng còn hạn chế, nên đa số người dân chưa đầu tư nguồn tài chính dài hạn để tham gia. Mặt khác, do tác động của tình hình dịch bệnh nên đời sống kinh tế và thu nhập của người dân ở vùng biển, vùng nông thôn, người lao động tự do gặp rất nhiều khó khăn. Sản phẩm nông nghiệp đặc thù ở địa phương làm ra có giá cả thấp, không tiêu thụ được nên người dân không đủ khả năng để tiếp tục tham gia hoặc tham gia mới BHXH tự nguyện. Nguyên nhân chủ quan cũng không loại trừ là nhân viên thu BHXH chưa đầu tư thời gian cho việc vận động khai thác mới người tham gia BHXH tự nguyện. Đa số nhân viên thu đang kiêm nhiệm nhiều việc chưa bám sát địa bàn để vận động tuyên truyền, hạn chế thời gian tuyên truyền, tư vấn trực tiếp. Một số địa phương chưa tích cực trong tuyên truyền vận động người tham gia BHXH tự nguyện.

Để 3 tháng cuối năm 2022 đạt chỉ tiêu BHXH tự nguyện, BHXH tỉnh Bình Thuận đề ra giải pháp gồm đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện. Thường xuyên phối hợp với các tổ chức dịch vụ thu trên địa bàn theo dõi, đôn đốc, nhắc nhở nhân viên thu tăng cường công tác tuyên truyền, vận động người tham gia BHXH tự nguyện. Phát huy hiệu quả hoạt động của nhân viên thu, tập trung vào các địa phương có tỷ lệ tham gia BHXH thấp để tích cực tổ chức vận động người dân tham gia đảm bảo ổn định và bền vững. Song hành các giải pháp trên, thiết nghĩ, việc sửa đổi chính sách để BHXH tự nguyện là cần thiết để hấp dẫn và thu hút người lao động tự do (nông dân, lao động phổ thông khu vực phi chính thức…) tham gia. Bởi phần lớn số lượng lao động này cũng đang đối mặt tai nạn lao động, ốm đau, thai sản, rủi ro thất nghiệp…