Nông thôn mới Hàm Thuận Bắc: Văn hóa là động lực cho phát triển

Vùng cao đầm ấm

1. Ngày hội văn hóa – thể thao các dân tộc thiểu số lần thứ XX – năm 2022 của huyện Hàm Thuận Bắc được tổ chức tại xã La Dạ vừa bế mạc. Hơn 200 già làng, nghệ nhân, vận động viên, diễn viên đại diện cho đồng bào dân tộc thiểu số ở 8 xã, thị trấn trong huyện tham dự ngày hội, đều cảm nhận có 2 ngày vui đúng nghĩa của ngày hội. Vì đã lâu, tính ra phải 4 năm mới gặp lại những đội bạn, người quen cũ, do năm 2020, theo lý “đến hẹn lại lên” là 2 năm phải tổ chức nhưng do dịch Covid-19 phải dừng. Thêm nữa, vì có vài ngày rảnh rỗi hiếm hoi trong chuỗi ngày lo toan vườn ruộng và lại được tham gia, chứng kiến những trò chơi dân gian tái hiện vui nhộn, từ giã gạo, gùi muối, đẩy gậy, đội nước, đi cà kheo tiếp sức, nhảy bao bố tiếp sức, thi nấu ăn, bóng chuyền nam, kéo co nam, nữ cho đến trình diễn trang phục dân tộc, văn nghệ. Sau một hồi quan sát, ông K’Văn Dân ở thôn 3, xã Đông Giang cho rằng ngày hội năm nay là vui nhất và cũng hấp dẫn nhất. Vì các xã có sự chuẩn bị chu đáo nên không có sự chênh lệch nhiều trong thi đấu thể thao như các năm trước. Còn em Thông Thị Ánh Thơ ở La Dạ mới 14 tuổi nhưng em đã tham gia ngày hội lần thứ 2 cảm nhận phần trình diễn các đội tự tin, múa đều, đẹp, mang bản sắc riêng của từng xã.

Qua ngày hội, quan khách cũng nhận ra quang cảnh các xã vùng cao của Hàm Thuận Bắc đổi thay rất nhanh. Không chỉ tuyến đường dẫn lên các xã bây giờ đi êm ru với quang cảnh đẹp như dải lụa mà nhà cửa của dân, nhất là vùng Đông Giang bây giờ sầm uất hơn trước. Năm nay, thu nhập bình quân đầu người của dân ở đây đều tăng hơn năm ngoái, như Đông Tiến từ 35,760 triệu đồng lên 40 triệu đồng, Đông Giang từ 36,096 triệu đồng lên 38,054 triệu đồng và La Dạ từ 34,884 triệu đồng lên 35,6 triệu đồng. Theo đó, quy ra từng tháng, thu nhập bình quân đầu người ở đây lần lượt là 3,333 triệu đồng với dân Đông Tiến, 3,171 triệu đồng với dân Đông Giang và 2,967 triệu đồng với dân La Dạ. Với gia đình vùng đồng bào dân tộc thiểu số thường không dừng ở 2 con nên qua đó, cho thấy các xã vùng cao này có bước tiến trong phát triển kinh tế - xã hội. Điều đó thể hiện qua kết quả xây dựng nông thôn mới.

2. Theo kết quả rà soát các tiêu chí theo Quyết định 318 thì trừ Đông Tiến bị rớt 2 tiêu chí nên còn 12 tiêu chí; La Dạ, Đông Giang đều giữ vững lần lượt đạt 11, 12 tiêu chí như giai đoạn 2016 - 2020. Đến nay, các xã này đang nỗ lực thực hiện các tiêu chí khác, nhất là Đông Tiến phải nỗ lực đạt các tiêu chí còn lại, để đạt xã nông thôn mới trong năm 2022. Còn nếu không thể thì cố gắng về đích vào năm sau. Điều đáng chú ý, với các tiêu chí khác, cả 3 xã đồng bào dân tộc thiểu số này có thể chưa đạt nhưng với các tiêu chí về văn hóa như số 6, 16 thì đều đạt cao. Nhất là tiêu chí số 6 về cơ sở vật chất văn hóa với 3 tiểu tiêu chí không dễ như xã có nhà văn hóa hoặc hội trường đa năng và sân thể thao phục vụ sinh hoạt văn hóa, thể thao của toàn xã; xã có điểm vui chơi, giải trí và thể thao cho trẻ em và người cao tuổi theo quy định...

Chính cơ sở vật chất văn hóa trên là nơi đồng bào dân tộc thiểu số vui vầy sau mùa vụ thu hoạch, vào dịp hội hè, để bảo tồn phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp, để tiếp tục cho sản xuất bội thu, cho cuộc sống tốt hơn. Cũng trong khuôn khổ bảo tồn phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch thuộc Dự án 6 - Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2022, UBND tỉnh đã phân khai hơn 4,6 tỷ đồng cho các xã có đồng bào dân tộc thiểu số trong tỉnh đầu tư về văn hóa. Riêng vùng đồng bào dân tộc thiếu số Hàm Thuận Bắc được đầu tư 5 hạng mục, trong đó có 3 hạng mục ở dưới đồng bằng, tập trung vào đội văn nghệ Chăm, 2 hạng mục ở vùng cao gồm sửa chữa thiết chế văn hóa, thể thao ở thôn 1, xã Đông Tiến và thôn 2, xã Đông Giang với mỗi nơi được hỗ trợ 200 triệu đồng.

Việc xây dựng xã nông thôn mới ở các xã đồng bào dân tộc thiểu số còn tiếp tục với không ít khó khăn. Nhưng chính ngày hội riêng cho đồng bào dân tộc thiểu số mới đây và cả ngày hội đại đoàn kết toàn dân tộc tổ chức vào tháng trước là niềm vui tinh thần để người dân ở các nơi này thêm động lực bước tiếp.