Đề xuất tăng giờ làm thêm: Cần cân nhắc kỹ, không cào bằng ở tất cả các ngành nghề

Mới đây, Chính phủ vừa có dự thảo Nghị quyết về thời giờ làm thêm trong 1 tháng và trong 1 năm của người lao động, đề xuất tăng số giờ làm thêm của người lao động từ không quá 40 giờ lên không quá 72 giờ mỗi tháng, tổng số giờ làm thêm của người lao động không quá 300 giờ/năm cho mọi ngành nghề.

Nói về đề xuất tăng giờ làm thêm, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB-XH Đào Ngọc Dung cho rằng, sau khi giãn cách xã hội, các địa phương trở lại trạng thái bình thường mới nhưng do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 xảy ra liên tục trong 2 năm qua khiến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp bị trì trệ, lao động không có việc làm và thất nghiệp. Sự dịch chuyển lao động lớn dẫn đến tình trạng thiếu hụt lao động có trình độ kỹ thuật ở nhiều địa phương.

Bên cạnh đó, hiện nay nhiều doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp cũng đang gặp khó khăn về lực lượng lao động, mong muốn được thỏa thuận làm thêm giờ để phục hồi sản xuất, làm bù cho khoảng thời gian phải ngừng việc.

Theo Bộ trưởng Đào Ngọc Dung, đối chiếu các quy định về giới hạn làm thêm trong tháng, trong năm theo Điều 107 Bộ Luật Lao động thì người sử dụng lao động được phép thỏa thuận với người lao động làm thêm không quá 40 giờ/tháng, một số ngành nghề, công việc được làm thêm từ 200-300 giờ/năm.

“Thực tế trên cho thấy các quy định về giới hạn làm thêm trong tháng, trong năm tại Điều 107 của Bộ luật Lao động cần có sự điều chỉnh ngắn hạn để hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sản xuất, người lao động có việc làm và thêm thu nhập, ổn định lại cuộc sống", Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nói.

Bản thân người lao động cũng muốn làm thêm giờ nhưng vẫn cần cân nhắc

Trao đổi về vấn đề này, ông Lê Đình Quảng, Phó Trưởng Ban Chính sách pháp luật, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho rằng, thời gian nghỉ ngơi, thời gian làm việc là vấn đề rất quan trọng, là 1 trong 4 nội dung khi hoàn thiện Bộ Luật Lao động năm 2019 đã được các cấp, ngành quan tâm và lấy ý kiến.

Theo quy định hiện hành, giới hạn giờ làm thêm bao gồm giờ làm việc trong ngày, trong tháng và trong năm. Trước đây, Bộ Luật Lao động 2012 quy định thời giờ làm thêm trong tháng giới hạn 30 giờ thì đến Bộ Luật Lao động 2019 được nâng lên 40 giờ.

Theo ông Quảng, hiện nay dịch bệnh Covid-19 có những thay đổi, xáo trộn, doanh nghiệp mong muốn khôi phục lại sản xuất, nhất là làm thêm giờ để đáp ứng các hoạt động bị gián đoạn cũng như tiến độ các đơn hàng nên mong muốn điều chỉnh giờ làm thêm.

Quan khảo sát của Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam cho thấy thực tế bản thân người lao động cũng có mong muốn làm thêm giờ, nhưng việc tăng giờ làm cần cân nhắc kỹ: “Về chủ trương là đồng ý, nhưng cũng cần xem lại giới hạn. Tôi ủng hộ việc tăng từ mức 40 giờ/tháng, nhưng mức tăng tương đương cần vừa phải, ví dụ từ 40 giờ có thể lên thành 60 giờ sẽ phù hợp hơn. Bên cạnh đó cũng cần loại trừ một số đối tượng để bảo vệ họ”.

Ông Lê Đình Quảng cũng cho biết, hiện nay hầu hết các ngành nghề sản xuất có gia công hàng dệt may, gia dày, xuất khẩu cần thiết đã cho giới hạn giờ làm thêm đến 300 giờ/năm. Do đó, đề xuất mở rộng cho mọi ngành nghề là không nên mà chỉ nên duy trì ở một số nhóm ngành đặc thù, có thể mở rộng thêm những ngành khác song cũng cần hạn chế.

“Theo tôi chỉ nên áp dụng theo Nghị quyết 30 của Chính phủ, nghĩa là việc làm thêm chỉ nên mang tính chất cấp bách, tạm thời, chứ không nên thành tiền lệ. Việc sửa đổi pháp luật cần có thời gian dài, đặc biệt là giới hạn làm thêm giờ tăng cao thì công đoàn chúng tôi cho rằng người sử dụng lao động cần quan tâm đảm bảo các điều kiện lao động, chăm lo cho người lao động để tránh các tác động gây ảnh hưởng đến sức khỏe cả về trước mắt cũng như lâu dài cho người lao động”, ông Quảng nêu quan điểm.

Còn theo bà Nguyễn Thúy An, Chủ nhiệm Ủy ban xã hội của Quốc hội, hiện nay vẫn còn một số quan điểm khác nhau về đề xuất tăng thời giờ làm thêm trong 1 năm đối với tất cả các ngành, nghề, công việc và việc nâng giới hạn về thời giờ làm thêm của người lao động trong tháng. Trên cơ sở quan điểm khác nhau này, thường trực Ủy ban Xã hội của Quốc hội đề nghị chỉ nâng mức trần thời gian làm thêm theo tháng lên 150% và nghiên cứu quy định giới hạn số tháng liên tục được áp dụng mức trần tối đa (2 hoặc 3 tháng).

Để đảm bảo sức khỏe, an toàn lao động cho người lao động, bà Nguyễn Thúy An đề nghị cơ quan soạn thảo rà soát các đối tượng và các ngành, nghề, công việc, trường hợp khác mà việc tăng mức trần thời giờ làm thêm sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe, không đáp ứng được yêu cầu làm việc… để quy định theo hướng loại trừ. Đồng thời cần nghiên cứu, quy định về giới hạn số tháng liên tục được áp dụng mức trần tối đa.

Bên cạnh đó, một số chuyên gia về lao động việc làm cũng cho rằng, cần có những quy định để vừa bảo vệ người lao động, vừa trả công xứng đáng cho việc làm thêm trên thực tế. Bên cạnh đó, cần đáp ứng yêu cầu phòng, chống dịch bệnh, đảm bảo sức khỏe và điều kiện lao động lâu dài, căn cứ vào yêu cầu công việc, sức khỏe của người lao động, điều kiện của người lao động và phải đảm bảo thỏa thuận bình đẳng công khai./.