Trung tâm Dữ liệu giám sát tàu cá Bình Thuận – nơi góp phần ngăn chặn tàu cá vi phạm lãnh hải nước ngoài

Trung tâm Dữ liệu giám sát tàu cá Bình Thuận được đặt tại Chi cục Thủy sản, TP. Phan Thiết do tổ giám sát 7 người phụ trách. Hàng ngày có hai cán bộ túc trực để giám sát các tàu cá công suất lớn của tỉnh đang hoạt động trên biển Đông.

 Hôm nay, là ca trực của ông Nguyễn Minh Quang và ông Trần Bình Trọng. Như thường lệ, hai ông chăm chú, quan sát trên phần mềm quản lý vị trí các tàu cá đang di chuyển thông qua tín hiệu dữ liệu hiện trên màn hình. Những cú nhấp chuột của 2 ông, sẽ hiện lên mọi thông số, như: ký hiệu, tên thuyền trưởng, chủ phương tiện, trọng tải, số điện thoại, đang ở kinh độ, vĩ độ nào… Theo đó, những tàu có nguy cơ vượt ranh giới, thông qua điện thoại vệ tinh hoặc hệ thống liên lạc tầm xa, 2 ông lập tức liên hệ với thuyền trưởng tàu cá, yêu cầu phải quay trở về lãnh hải Việt Nam.

Theo Chi cục Thủy sản Bình Thuận, từ tháng 4/2019, ngành thủy sản địa phương bắt đầu triển khai quy định bắt buộc tàu cá 15 m trở lên phải lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS). Đến tháng 2/2021, toàn tỉnh có gần 93% tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15 m trở lên đã được lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) trên tàu cá và 100% số tàu cá có chiều dài từ 24 m trở lên đã lắp đặt xong, đứng đầu cả nước. Hiện nay, những tàu cá nằm trong diện quy định chưa thực hiện việc lắp đặt VMS vì một số lý do đang làm thủ tục trong quá trình sang nhượng; một số chủ tàu gặp khó khăn về tài chính, làm ăn thua lỗ, hư hỏng… Thời gian qua, các lực lượng chức năng thông qua Trung tâm Dữ liệu giám sát tàu cá đã phát hiện, cảnh báo và gọi quay về hàng chục trường hợp tàu cá có nguy cơ vượt ranh giới vùng biển Việt Nam. Từ tháng 7/2019 đến nay, Bình Thuận không có tàu cá, ngư dân trong tỉnh vi phạm vùng biển nước ngoài. Ngoài ra, thiết bị còn có khả năng gửi nhật ký, báo cáo điện tử, nhận thông tin bão, áp thấp nhiệt đới, có nút ấn SOS khẩn cấp khi tàu gặp nạn hoặc vi phạm vùng biển trong quá trình đánh bắt.

Trước đó, Bình Thuận là địa phương có nhiều tàu cá vi phạm lãnh hải, bị nước ngoài bắt giữ, xử lý. Theo thống kê của UBND tỉnh, năm 2017 có 8 tàu với 90 ngư dân. Năm 2018 có 9 tàu với 63 ngư dân. Năm 2019 có 6 tàu với 40 ngư dân. Các nước Indonesia, Malaysia, Thái Lan, đã bỏ tù thuyền trưởng và tịch thu hầu hết phương tiện vi phạm. Sau khi được các ngành chức năng tuyên truyền cùng đẩy mạnh các biện pháp, ngư dân địa phương đã tự mua sắm thiết bị giám sát hành trình (VMS) gắn lên tàu. Đồng thời thông báo với cơ quan đăng kiểm để thẩm định. Sau khi tiến hành kết nối với Trung tâm Dữ liệu giám sát tàu cá của tỉnh, hành trình di chuyển của tàu cá sẽ được kiểm soát 24/24. Nhờ vậy, ngư dân yên tâm vươn khơi bám biển.

Được biết, ngoài trung tâm đặt tại Chi cục Thủy sản, tất cả Trạm Biên phòng và văn phòng đại diện nghề cá ở các cảng cá đều có thể xem dữ liệu thông qua phần mềm chia sẻ trên máy tính hoặc điện thoại di động để kịp thời phối hợp, ngăn chặn.                                                                

Ngọc Diệp – Ngọc Lân