Croatia sắp gia nhập Eurozone: Cơ hội và thách thức

Vì sao Croatia quyết gia nhập Eurozone bất chấp các tranh cãi?

Trước khi quyết định xin gia nhập Eurozone, chính phủ Croatia đã phải cân nhắc rất kỹ giữa cái lợi và hại của bước đi này. Và những lợi ích chắc chắn đã được chính phủ Croatia xem xét đánh giá cụ thể trước khi đưa ra quyết định. Theo đánh giá, khi gia nhập Eurozone, các quốc gia thành viên sẽ có khá nhiều lợi ích. Một trong số đó là giảm chi phí giao dịch do tiết giảm tối đa hoạt động trao đổi tiền tệ. Chi phí giao dịch thấp hơn cho phép thương mại dễ dàng hơn và có lợi hơn nhiều giữa các quốc gia thành viên. Một lợi ích đáng chú ý khác là loại bỏ một số rủi ro về ngoại hối vì nó ảnh hưởng đến việc củng cố thị trường nội bộ và giảm rủi ro đầu tư. Sự minh bạch về giá cả trong thương mại giữa các quốc gia thành viên và trong nước dẫn đến sự đồng nhất về giá cả ở EU. Cho đến nay, đồng euro là đơn vị tiền tệ duy nhất trong EU được sử dụng thường xuyên trong thương mại quốc tế.

Một nguyên nhân khác cần phải kể đến đó là nếu muốn gia nhập Eurozone, các quốc gia ứng viên cần phải đáp ứng những điều kiện rất chặt chẽ. Do đó, khi xét duyệt điều kiện, Ủy ban châu Âu sẽ đánh giá sự sẵn sàng của các ứng viên trên tình trạng tài chính công, lãi suất, sự ổn định giá cả và tỷ giá hối đoái. Vào thời điểm hiện nay, duy nhất Croatia là đáp ứng đủ các tiêu chí để trở thành thành viên Eurozone, trong khi đó, 6 quốc gia khác bao gồm Séc, Ba Lan, Hungary, Bungari, Rumani và Thụy Điển chỉ đáp ứng một phần, hoặc chưa đầy đủ các điều kiện cần thiết cho việc xét duyệt.

Mặt khác, trong bối cảnh tình hình kinh tế, chính trị thế giới nói chung và khu vực EU nói riêng đang diễn biến phức tạp, việc Croatia hay một quốc gia nào khác đang muốn gia nhập Eurozone có thể đạt được tất cả các tiêu chí thành viên không phải là điều dễ dàng. Và khi đã đủ điều kiện, thì việc duy trì tới thời điểm xét duyệt diễn ra cũng còn là vấn đề nan giải trong bối cảnh hiện nay. Do dó, đây là thời cơ phù hợp nhất để Croatia có thể tận dụng cơ hội và thúc đẩy quá trình gia nhập Eurozone. Việc Quốc hội nước này thông qua đạo luật giới thiệu đồng euro được đa số thành viên ủng hộ phần nào chứng minh cho điều đó. Việc Croatia đáp ứng được các tiêu chí thiết yếu để trở thành thành viên của Eurozone từ ngày 1/1/2023 cũng được Thủ tướng nước này Andrej Plenkovic bày tỏ sự hài lòng khi Croatia sớm trở thành thành viên của Eurozone, đồng nghĩa chính phủ đã đạt được một trong những mục tiêu chiến lược vô cùng quan trọng.

Cơ hội và thách thức của Croatia

Việc tham gia Eurozone trên thực tế sẽ là đòn bẩy hỗ trợ đáng kể cho nền kinh tế của Croatia. Tất cả các nước trong khối EU có nghĩa vụ giới thiệu đồng euro, chỉ có Đan Mạch là đã đàm phán về một ngoại lệ. Và hiện nay, trong EU đã có gần 340 triệu người ở 19 quốc gia thành viên EU thanh toán bằng đồng euro. Do đó, việc Croatia trở thành thành viên của Eurozone sẽ giúp nước này có tiếng nói chung nhiều hơn, thuận lợi hơn trong các giao dịch kinh tế - thương mại và có thể nhận được sự bảo vệ, hỗ trợ phát triển kinh tế từ EU. Ngay trong bài phát biểu của mình, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cũng nhấn mạnh, việc gia nhập Eurozone sẽ củng cố nền kinh tế Croatia, mang lại lợi ích cho công dân, doanh nghiệp và xã hội nói chung. Với thực tế hiện nay, khi trở thành thành viên của Eurozone, việc tham gia sẽ mang lại những lợi ích lớn đối với nền kinh tế Croatia như chi phí tài chính và giao dịch thấp hơn, dòng vốn tăng, loại bỏ một phần lớn rủi ro hối đoái trong hệ thống ngân hàng, hội nhập ngày càng sâu rộng vào liên minh ngân hàng châu Âu, tăng tính minh bạch về giá. Đặc biệt trong bối cảnh Croatia cũng như nhiều quốc gia khác cũng đang phải gồng mình với các giải pháp khôi phục kinh tế hậu đại dịch.

Đây cũng là cột mốc lịch sử trong hành trình hội nhập châu Âu của Croatia, nó thể hiện sự quyết tâm cao của chính phủ, người dân Croatia với một mục tiêu chung trong bối cảnh tình hình khu vực vẫn còn diễn ra hết sức phức tạp. Việc tham gia vào khu vực Eurozone có thể giúp Croatia hội nhập châu Âu tốt hơn. Theo ý kiến của đa số người dân, lợi ích hàng đầu của đồng euro đó là công dân có thể dễ dàng giao dịch qua biên giới, làm việc, học tập và thậm chí là cả dự trữ. Do đó, khi trở thành thành viên của khu vực này, việc thu hút đầu tư phát triển kinh tế, thương mại và đặc biệt là du lịch của Croatia sẽ trở nên thuận tiện hơn. Một số chuyên gia cho rằng việc đồng euro sử dụng chính thức ở Croatia có ảnh hưởng tích cực và thu hút sự quan tâm của du khách châu Âu đối với đất nước này bởi việc sử dụng chung một loại tiền tệ sẽ giúp khách du lịch chủ động hơn trong việc mua sắm, chi tiêu cho các nhu cầu khi đến Croatia.

Bình luận về dấu mốc quan trọng này, ngay chính Thống đốc Ngân hàng Quốc gia Croatia cho rằng, việc tham gia vào khu vực đồng tiền chung châu Âu sẽ giúp Croatia tăng cường khả năng phục hồi đối với các cuộc khủng hoảng và các cú sốc từ bên ngoài, đồng thời mang lại nhiều lợi ích cho người dân và nền kinh tế nước này. Tuy nhiên, ông cũng cho rằng, trong thời gian tới Croatia sẽ có rất nhiều việc phải làm, đặc biệt là trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng. Trước hết đó là việc phải thúc đẩy quá trình tích hợp hoàn toàn vào hệ thống đồng euro cho ngân hàng quốc gia Croatia. Tiếp đó, các ngân hàng cần phải triển khai việc chuyển đổi sang đồng euro, trong đó bao gồm việc hoạt động của các máy ATM trong giai đoạn chuyển đổi.

Tác động lên châu Âu

Vào thời điểm hiện nay khi châu Âu đang phải đối mặt với các vấn đề quốc tế như làn sóng di cư ồ ạt từ Ukraine, cuộc khủng hoảng lương thực và năng lượng do các lệnh trừng phạt của EU đối với Nga, đã làm cho sự đoàn kết, thống nhất trong nội bộ EU đang bị đe dọa nghiêm trọng. Tiếng nói của khối cũng đang chịu tác động rất lớn từ vấn đề địa chính trị cũng như ảnh hưởng trực tiếp từ tình hình cẳng thẳng giữa Nga và Ukraine. Việc thu nạp thêm Croatia được coi là một bước đi quan trọng khẳng định sự thống nhất chung của EU và khu vực Eurozone khi tiếp tục được mở rộng thêm về quy mô.

Bên cạnh ý nghĩa riêng đánh dấu sự hội nhập sâu của một quốc gia vào EU bởi nó sẽ mang lại lợi ích thực sự cho người dân, doanh nghiệp và có thể tạo ra một sự phát triển bền vững hơn đối với nền kinh tế Croatia. Mặt khác, việc kết nạp thêm Croatia cũng mang nhiều ý nghĩa đối với cả EU nói chung và khu vực Eurozone nói riêng. Nó khẳng định tầm quan trọng của khối và đồng euro vẫn là một loại tiền tệ có mức độ hấp dẫn ảnh hưởng lớn và có vai trò quan trọng trong sự phát triển chung của khu vực.

Trong bối cảnh nhiều quốc gia vẫn còn chật vật sau thời gian đại dịch, sự chia rẽ sâu sắc trong các vấn đề của khối, thì việc một quốc gia đáp ứng được các tiêu chí khắt khe để tiến tới gia nhập Eurozone cho thấy niềm tin của các quốc gia vào sự phát triển chung của khối. Qua đó, thúc đẩy hơn nữa sự đoàn kết, hỗ trợ lẫn nhau của các quốc gia thành viên, củng cố thêm niềm tin cho các thành viên của Liên minh châu Âu để vượt qua các cuộc khủng hoảng về người di cư, các vấn đề năng lượng, biến đổi khí hậu và hướng tới phục hồi mạnh mẽ các nền kinh tế hậu đại dịch bất chấp các khó khăn đang phải đối mặt./.