Vai trò giám sát của người dân về bảo vệ môi trường

“Luật BVMT năm 2020 đã khẳng định vai trò của cộng đồng dân cư hết sức quan trọng, quyết định của công tác BVMT. Luật đã đưa “cộng đồng dân cư” vào phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng nhằm khẳng định vị trí, vai trò của nhóm đối tượng quan trọng này trong công tác BVMT”, ông Đỗ Văn Thái, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên & Môi trường cho hay. Luật mới này quy định thiết lập hệ thống trực tuyến tiếp nhận, xử lý, trả lời phản ánh, kiến nghị, tham vấn của tổ chức, cá nhân, cộng đồng dân cư về BVMT, qua đó giúp cộng đồng dân cư có thể tham gia giám sát hoạt động BVMT thông qua công nghệ thông tin, tương tác trên máy tính, điện thoại di động, máy tính bảng.

Trong khuôn khổ tập huấn Luật BVMT năm 2020 do Sở TN & MT tổ chức mới đây, bà Nguyễn Thị Thu Hà, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách, Pháp chế và Thanh tra thuộc Tổng cục Môi trường nhấn mạnh rằng, trong luật mới, nguyên tắc hoạt động BVMT phải được công khai, minh bạch; quy định rõ trách nhiệm công khai thông tin liên quan đến chất lượng môi trường không khí, chất lượng môi trường đất, chất thải nguy hại, kết quả quan trắc chất thải. Chủ trương của Nhà nước là khuyến khích tổ chức, cá nhân tham gia đóng góp, cung cấp thông tin về môi trường; trách nhiệm của bộ, cơ quan ngang bộ, UBND cấp tỉnh, các chủ dự án, cơ sở sản xuất, kinh doanh, khu, cụm công nghiệp trong việc cung cấp, công khai thông tin về môi trường. Luật đã dành một điều quy định công khai thông tin, sự tham gia của cộng đồng trong phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường.

Hình thức công khai được thực hiện thông qua cổng thông tin của cơ quan, tổ chức, trên các phương tiện thông tin đại chúng, các hình thức khác, bảo đảm thuận tiện cho những đối tượng có liên quan tiếp nhận thông tin.

Tại Bình Thuận, các nhà máy nhiệt điện (1, 2, 4) thuộc Trung tâm điện lực Vĩnh Tân có tổng công suất thuộc hàng đầu cả nước, những năm gần đây đều đã chủ động mời người dân, chính quyền địa phương vào giám sát định kỳ hoạt động của mỗi nhà máy. Các bảng thông số điện tử được gắn trước cổng 3 nhà máy để người dân biết các thông số hoạt động. Trong khi đó, đối với các trang trại chăn nuôi tập trung quy mô lớn, Sở TN & MT phối hợp chính quyền địa phương giám sát định kỳ, cũng như mời các hộ dân trong khu vực cùng giám sát trang trại chăn nuôi heo Làng Việt Nam nằm giáp ranh 2 xã Hàm Đức, Hồng Sơn (Hàm Thuận Bắc), yêu cầu doanh nghiệp bảo vệ môi trường chăn nuôi. Ông Đỗ Văn Thái, Phó Giám đốc Sở TN & MT cho rằng: “Công tác quản lý nhà nước về BVMT được chú trọng, đi vào chiều sâu; tuyên truyền BVMT thiết thực hơn, góp phần làm chuyển biến nhận thức cộng đồng dân cư về lĩnh vực này. Ngành chức năng của tỉnh tăng cường kiểm tra, giám sát, hậu thẩm định nhiều cơ sở, doanh nghiệp, trang trại dễ gây ô nhiễm môi trường, xử lý các cơ sở vi phạm, lập lại trật tự này”.