Những mong muốn
Chợ Văn Thánh nằm ở khu phố 4, bên hồ Văn Thánh của phường Phú Tài, TP. Phan Thiết. Đây là nơi giao thương hàng hóa quen thuộc của không chỉ nhân dân trong phường mà còn ngoài phường. Các tiểu thương kinh doanh, buôn bán ở đây bằng lòng với những gì vốn có của chợ. Tuy nhiên, những năm gần đây họ cảm thấy bất an khi ở khu phố 3 cạnh đó xuất hiện một khu buôn bán không đúng nơi quy định gọi là chợ tự phát trên đường Lê Quang Đạo, Đống Đa. Người buôn bán ở đây bao gồm ở nơi khác như xã: Hàm Mỹ, Hàm Hiệp, Hàm Liêm đến bất chấp an toàn giao thông, an ninh trật tự... trong sự nỗ lực đẩy đuổi của địa phương.
Theo đó chợ Văn Thánh giảm lượng người đến mua hàng hóa vì người tiêu dùng quen tiện đâu mua đó. Điều này đồng nghĩa doanh thu của tiểu thương trong chợ giảm xuống. Đây cũng là bất cập chung của nhiều chợ truyền thống khác ở nhiều nơi mà các ngành chức năng đang nỗ lực giải quyết, vì mất mỹ quan, mất an toàn giao thông và sự bất công. Dù vậy, họ vẫn bám chợ chấp hành các khoản thuế đóng góp cho Nhà nước...
Năm 2022 sau nhiều năm “thai nghén", chợ Văn Thánh được xây mới theo hình thức xã hội hóa, UBND phường Phú Tài làm chủ đầu tư. Đến nay chợ đã hoàn thành với 114 ki ốt và quầy, sạp nhưng chưa đi vào hoạt động, tiểu thương vẫn buôn bán trên tuyến đường Võ Văn Tần bên bờ hồ Văn Thánh, nơi họp tạm trong lúc chờ xây chợ. Điều này đã tạo nên nhiều ý kiến trái chiều “Đóng tiền hết rồi cứ hẹn lần hẹn lữa không thấy cho vào chợ buôn bán. Tết nhất đến nơi rồi, chúng tôi muốn sớm vào chợ để ổn định chỗ bán. Bán ở đây nắng gió, mưa xuống, rồi cá mắm người ta đổ hôi hám chịu không nổi”, bà Trần Thị L – một tiểu thương đăng ký thuê 1 ki ốt mặt tiền đường Võ Văn Tần với giá 180 triệu đồng trả trong vòng 15 năm đã trả trước 130 triệu đồng theo thỏa thuận hợp đồng nói.
Bên cạnh đó có ý kiến muốn lùi lại ngày vào chợ mới buôn bán. Họ, phần lớn là những người thuê quầy, sạp trong lồng chợ buôn bán mặt hàng trái cây, rau hành... “Tôi cũng muốn sớm được vào chợ mới buôn bán, nhưng lại lo vào chợ không bán buôn được, vì người tiêu dùng không vào chợ mua mà qua chợ tự phát mua. Chúng tôi phải đi vay mượn để thuê ki ốt, vào chợ không bán được lấy gì chúng tôi sống dịp tết...”, bà Lê Thị L, người đăng ký thuê một sạp bán rau hành với giá 27 triệu đồng trong lồng chợ, trong đó đã đóng trước 20 triệu đồng chia sẻ. Tuy vậy, cả 2 đều mong ngành chức năng dẹp chợ tự phát ở khu phố 3, tập trung về một mối buôn bán hợp lý, để họ yên tâm.
Sớm đưa chợ vào hoạt động
Những lo lắng của tiểu thương là chính đáng, UBND phường Phú Tài đã ghi nhận và đang nỗ lực làm việc với điện lực, đưa điện chiếu sáng vào chợ để sớm hoạt động. Việc chậm trễ đưa chợ vào hoạt động có nhiều nguyên nhân, do phát sinh ngoài ý muốn hậu hoàn công.
“Đáng lẽ chợ đã đi vào hoạt động, nhưng khi gần đến ngày khánh thành thì vướng vào hệ thống cống thoát nước của chợ không thể đấu nối với hệ thống thoát nước chung của toàn khu vực Văn Thánh, nơi do thành phố làm chủ đầu tư. Sang năm thành phố mới tiến hành cải tạo hệ thống này, e rằng là lâu nên chúng tôi phải làm tạm hệ thống thoát nước để sớm đưa chợ vào hoạt động. Ngoài ra, còn phải làm hàng rào bảo vệ chợ dọc bờ sông Cà Ty để bảo vệ tài sản của tiểu thương; thẩm định hệ thống phòng cháy chữa cháy; hệ thống điện trước khi tiểu thương làm hợp đồng câu mắc điện. Tuy nhiên, còn nhiều bà con đến nay vẫn chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính cho điện lực nên chưa đấu nối hoàn thiện hệ thống điện, chợ chưa thể đi vào hoạt động”, Chủ tịch UBND phường Phú Tài Nguyễn Quốc Duy lý giải và khẳng định sẽ nỗ lực đưa chợ vào hoạt động sớm nhất có thể.
Đối với chợ tự phát ở khu phố 3, ông Duy cho biết: Từ đầu năm đến nay đã ra quân lập lại trật tự ở khu vực này rất nhiều lần, chưa kể nhờ sự hỗ trợ của Công an thành phố tăng cường xe cảnh sát trật tự đến. UBND phường đang tìm hướng giải quyết dứt điểm khu buôn bán tự phát bất hợp pháp này.
