Công nghệ xử lý một số loại phụ phẩm từ cây ăn quả

Theo PGS.TS. Mai Huỳnh Cang, Phó Trưởng khoa Công nghệ hóa học và Thực phẩm, Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh, nền nông nghiệp cả nước nói chung, Bình Thuận nói riêng, hiện tồn tại lãng phí tài nguyên phụ phế phẩm nông nghiệp, trong khi đây là nguồn nguyên liệu quý giá. Nguồn phụ phế phẩm nông nghiệp tại Việt Nam hiện rất phong phú (bao gồm cả phụ phẩm từ trái cây, rau quả), chưa được sử dụng hết, có thể gây ra các hiện tượng ô nhiễm môi trường... TS. Mai Huỳnh Cang giới thiệu công nghệ xử lý một số loại phụ phẩm từ cây ăn quả, phù hợp với trái thanh long Bình Thuận, hay như trái bưởi, sầu riêng ở địa phương. Các phụ phẩm như vỏ thanh long, vỏ bưởi, vỏ sầu riêng được cơ sở, HTX, nhà nông đầu tư chế biến thích hợp sẽ cho các loại mỹ phẩm hữu ích phục vụ đời sống, chăm sóc sức khỏe; nâng cao giá trị cây ăn quả địa phương…

Nhóm nghiên cứu thuộc Khoa Công nghệ hóa học và thực phẩm Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh phát triển thành công giải pháp sinh học (công nghệ lên men vi sinh với hỗn hợp men vi sinh mạnh) trong tận dụng nguồn phụ phế phẩm từ ngành công nghiệp chế biến trái cây như thanh long, bưởi, sầu riêng. Qua đó vừa giúp tối ưu chi phí sản xuất, vừa tiết kiệm chi phí xử lý môi trường, nâng cao giá trị sử dụng các sản phẩm trái cây nhiệt đới, cũng như tăng giá trị kinh tế cho cơ sở, doanh nghiệp, HTX, góp phần bảo vệ môi trường.

TS. Cang cho hay, đối với thanh long, hiện có nhiều sản phẩm chế biến như rượu thanh long, nước ép thanh long, nước trái cây lên men, bánh mì thanh long… Nguồn phụ phế phẩm lớn có thể tận dụng là vỏ trái thanh long, dây (thân cây) thanh long, hạt thanh long để tạo ra các sản phẩm như giấm trái cây, nước trái cây lên men, dầu hạt thanh long, nguyên liệu cho thực phẩm (mứt, trà thảo dược từ vỏ thanh long). Ngoài ra, phụ phế phẩm như vỏ, dây thanh long cũng có thể áp dụng quy trình sản xuất phân bón vi sinh. Từ các phụ phế phẩm, xay nghiền bằng máy chuyên dụng, sau đó trộn men vi sinh vào ủ (45 ngày) có thể thu được phân bón hữu cơ. Các hướng hợp tác, chuyển giao này đều dựa trên công nghệ vi sinh cạnh tranh (công nghệ lên men với hỗn hợp men vi sinh mạnh) giá thành thấp, giúp giảm chi phí sản xuất, đảm bảo chất lượng sản phẩm.

Trong khi đó, HTX thanh long sạch Hòa Lệ tại địa bàn thị trấn Ma Lâm, Hàm Thuận Bắc, phụ phẩm vỏ thanh long lâu nay được HTX tận dụng hoặc mua thêm bên ngoài về băm nhỏ, đưa vào máy xay nghiền để nuôi trùn quế rất hiệu quả”, ông Đỗ Thanh Hiệp, Giám đốc HTX Hòa Lệ chia sẻ tại hội nghị.

TS. Mai Huỳnh Cang cho biết thêm, phụ phẩm vỏ bưởi được ứng dụng để chưng cất tinh dầu vỏ bưởi, bởi lượng tình dầu nằm trong vỏ xanh. 100 kg vỏ bưởi tinh chiết được 2 lít tinh dầu. Bên cạnh, vỏ chanh, cam cũng có thể chiết xuất tinh dầu. Khoa Công nghệ hóa học và thực phẩm Trường Đại học Nông Lâm đã chuyển giao công nghệ cho HTX Nông nghiệp Thương mại Du lịch & Vận tải Dân Tiến (Bình Dương) chế biến thành công tinh dầu bưởi, tinh dầu cam, dầu gội bồ kết tinh dầu bưởi, xịt dưỡng tóc tinh dầu bưởi… với hương vị tự nhiên. HTX này đã trồng 1.000 cây bưởi, 3.000 cây cam trên diện tích 10 ha lấy vỏ chế biến tinh dầu.

Ông Nguyễn Văn Trung, Phó Giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo & Ứng dụng khoa học công nghệ tỉnh cho rằng, thông qua hội nghị giới thiệu công nghệ thiết bị, chế biến phụ phẩm từ cây ăn quả phục vụ sản xuất nông nghiệp, là cầu nối giúp các cơ sở, doanh nghiệp, HTX, bà con nông dân trong tỉnh tiếp cận, lựa chọn giải pháp công nghệ chế biến phù hợp, nâng cao giá trị cây ăn quả, nhất là cây thanh long lợi thế của tỉnh cũng như cây bưởi được trồng ở huyện Đức Linh.