Nhiều phố xá đô thị lớn và bé – thành phố Phan Thiết không là ngoại lệ - trước đây ăn nhậu tấp nập, khách nhậu nườm nượp sau buổi tan tầm chiều tối, nay vắng vẻ, đìu hiu, thậm chí một số quán nhậu đã phải đóng cửa, trả lại mặt bằng thuê mướn. Đồ uống bia, rượu tại nhiều khách sạn, trong các tiệc tùng, tiệc đám cưới giảm sút 30 - 40% so với trước. Một nhà hàng tiệc cưới ở Hàm Thuận Nam cho biết, lượng bia tiêu thụ năm 2023 giảm gần 1/3 so với năm 2022.
Lượng tiêu thụ bia, rượu giảm thì việc làm trong ngành kinh doanh dịch vụ này giảm theo, thuế suất từ ngành dịch vụ ăn uống giảm theo. Sắp bước vào tháng cuối cùng của năm 2023, hai công ty in ấn bao bì, nhãn hiệu tại TP. Hồ Chí Minh thông báo sơ bộ, năm 2023 sản lượng và doanh thu của hai doanh nghiệp này sụt giảm dự báo khoảng 35%. Sản lượng, doanh thu các doanh nghiệp sản xuất bia, rượu trong cả nước, trong đó có đại gia bia Sài Gòn tụt dốc, giảm lượng bia tiêu thụ. Một số đại lý bia, rượu cắt giảm nhân sự, tạm ngừng đề án xây dựng nhà xưởng mở rộng sản xuất.
Tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV, một đại biểu Quốc hội ví von hình ảnh tại cuộc thảo luận tổ: “Ăn mà không nhậu thì bán chẳng có lời. Khách ngại đi đường lái xe bị phạt nồng độ cồn, khách uống bia, rượu ít hẳn. Không ăn nhậu, kinh tế đêm phục vụ du khách sẽ ra sao đây? Đại biểu này khôi hài nhắc lại ý kiến đăng đàn của lãnh đạo một địa phương phàn nàn các chiến sĩ công an canh chừng chung quanh quán nhậu đo độ cồn của dân nhậu ngồi sau vô lăng để phạt tiền, khi họ từ quán nhậu ra, rằng làm vậy thì bằng xua đuổi du khách, còn gì là phát triển kinh tế đêm?
Chuyện gì, khi giảm ăn nhậu, giảm bia, rượu? Từ hiện trạng xã hội giảm ăn nhậu, giảm bia, rượu, có mấy vấn đề cần bàn thêm. Đó là, Việt Nam là quốc gia ăn nhậu đứng tóp đầu của thế giới. Theo báo cáo của Hiệp hội Bia – Rượu – Nước giải khát, mỗi năm Việt Nam hơn 90 triệu người tiêu thụ hơn 4,2 tỷ lít bia, một con số khủng khiếp. Ăn nhậu bia, rượu quá lố, không chừng mực thể hiện sự xuống cấp về đạo đức, về văn hóa, gây lãng phí tiền bạc; say xỉn bia, rượu khi lái xe gây tai nạn chết người; rượu vào lời ra gây gổ, đánh nhau, không còn gì là nhân cách con người. La cà nơi quán nhậu vừa lãng phí thời gian vàng ngọc mỗi ngày, vừa tổn hại sức khỏe. Bia, rượu chính là mảnh đất màu mỡ rước bao bệnh tật vào cơ thể, trong đó có bệnh tiểu đường, viêm gan, thận, mật, tim mạch, vô sinh, giảm ham muốn tình dục. Một nghiên cứu của Tổ chức Y tế thế giới cho biết, nguyên nhân gây các loài bệnh hiểm nghèo, khó chữa trị cho giới trẻ, chủ yếu là do ăn uống không điều độ, ít vận động, đưa vào cơ thể vô tội vạ bia, rượu.
Giảm ăn nhậu, giảm bia, rượu trước mắt có thể làm khó cho các chủ nhà hàng quán nhậu, ngành dịch vụ ăn uống; gây khó chịu cho các bợm nhậu; làm khó cho ngành sản xuất bia, rượu giảm thu ngân sách. Tuy nhiên, cần khẳng định dứt khoát, mạnh mẽ giảm bia, rượu, giảm ăn nhậu là điểm sáng đáng mừng; điểm mười cho văn hóa, xã hội và tiết kiệm thời gian mà lâu nay rất nhiều đấng mày râu chìm đắm vào men say. Giảm ăn nhậu, giảm bia, rượu là góp phần lành mạnh hóa xã hội, xây dựng nếp sống văn minh, an lành khi tham gia giao thông, tốt cho sức khỏe cộng đồng.
Xây dựng “Văn hóa bia, rượu” chuẩn mực, văn minh cho Việt Nam, tại sao không? Đã đến lúc cơ quan quản lý nhà nước có giải pháp quản lý xã hội hữu hiệu, tiết giảm ăn nhậu, bia, rượu, biện pháp hành chính đi liền biện pháp kinh tế. Giảm ăn nhậu, giảm bia, rượu là xu thế tất yếu không thể cưỡng lại của du lịch xanh, nếp sống xã hội có văn hóa, phát triển, văn minh, hướng tới sự phồn vinh và cường thịnh cho đất nước và cho mỗi nhà, mỗi người.