Vụ sạt lở ở mỏ titan Suối Nhum: Chưa đủ căn cứ xác định có dấu hiệu của tội phạm hay không

Tại cuộc họp báo định kỳ của UBND tỉnh về tình hình kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm và phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm 6 tháng cuối năm 2023, nhiều phóng viên báo chí đã đặt câu hỏi về kết quả điều tra vụ sạt lở cát tại mỏ titan của Công ty TNHH Tân Quang Cường chiều 15/10/2022, làm 4 người tử vong, Công an tỉnh đã thông tin về quá trình giải quyết tin báo vụ việc.

Theo đó, lúc 17h30 ngày 15/10/2022, Công an xã Thuận Quý báo tin cho Công an tỉnh và Công an huyện Hàm Thuận Nam về việc tại khai trường 1, thuộc Công ty TNHH Thương mại Tân Quang Cường (sau đây gọi tắt là Công ty) xảy ra sự cố sạt lở cát dẫn đến vùi lấp 4 công nhân đang làm việc.

Căn cứ tính chất, mức độ của vụ việc và tài liệu điều tra thu thập được sau khi xảy ra sạt lở tại bãi thải tạm thuộc khai trường 1 mỏ khai thác khoáng sản (Titan) của Công ty; ngày 17/10/2022, Cơ quan CSĐT Công an huyện Hàm Thuận Nam phân công thụ lý tin báo “Vi phạm các quy định về an toàn lao động” để tổ chức xác minh theo quy định. Cơ quan CSĐT Công an huyện đã phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ có liên quan thực hiện công tác khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi, thu giữ các tang vật để phục vụ công tác điều tra, xác minh.

Ngoài ra, Cơ quan CSĐT Công an huyện đã thực hiện thu thập đầy đủ các hồ sơ liên quan đến hoạt động khai thác mỏ của Công ty; làm việc với tất cả những người có trách nhiệm liên quan, người làm chứng, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan... đồng thời đề nghị Công ty khẩn trương thực hiện đầy đủ trách nhiệm dân sự đối với gia đình các nạn nhân.

Quá trình thụ lý xác minh tin báo, 3 ngành tố tụng cấp huyện (Cơ quan CSĐT, Viện kiểm sát và Tòa án) đã nhiều lần tổ chức họp để phân tích, đánh giá các tài liệu, chứng cứ chứng minh hành vi vi phạm về an toàn lao động của các cá nhân thuộc Công ty TNHH Tân Quang Cường để có căn cứ xử lý vụ việc. Tại các cuộc họp đều thống nhất cần phải trưng cầu giám định các nội dung liên quan đến hoạt động di dời bãi thải tạm của Công ty TNHH Tân Quang Cường.

Ngày 14/11/2022, Cơ quan CSĐT Công an huyện đã ra quyết định trưng cầu Sở Tài nguyên và Môi trường giám định nguyên nhân sạt lở cát bãi thải tạm tại khai trường 1 của Công ty. Tuy nhiên, đến ngày 29/11/2022, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh có văn bản trả lời không có cơ sở để giám định nguyên nhân sạt lở cát bãi thải tạm tại khai trường 1 của Công ty.

Ngày 16/2, Cơ quan CSĐT Công an huyện đã ra quyết định trưng cầu Bộ Tài nguyên và Môi trường giám định các nội dung có liên quan đến hoạt động di dời bãi thải tạm của Công ty như: Nguyên nhân sạt lở bãi thải tạm; Phương pháp di dời cát thải tại bãi thải tạm của Công ty TNHH Tân Quang Cường có đảm bảo an toàn kỹ thuật lao động khi thực hiện không?. Trong quá trình này, ngày 20/2/2023, đã hết thời hạn xác minh tin báo nhưng chưa có kết quả giám định, Cơ quan CSĐT Công an huyện ra quyết định tạm đình chỉ. Đến ngày 29/5, Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành kết luận giám định, qua đó chỉ kết luận hoạt động di dời bãi thải tạm của Công ty TNHH TM Tân Quang Cường là hoạt động khoáng sản. Còn nguyên nhân sạt lở, phương pháp di dời bãi thải tạm có đảm bảo an toàn kỹ thuật lao động không thì Bộ Tài nguyên và Môi trường xác định không thuộc chức năng, nhiệm vụ nên không trả lời.

Ngày 7/6, Cơ quan CSĐT Công an huyện ra quyết định phục hồi giải quyết tin báo và tiếp tục ra Quyết định trưng cầu Bộ Công Thương giám định các nội dung liên quan đến nguyên nhân sạt lở bãi thải tạm; Phương pháp di dời cát thải tại bãi thải tạm của Công ty TNHH Tân Quang Cường có đảm bảo an toàn kỹ thuật lao động khi thực hiện không. Trong quá trình chờ Bộ Công thương trả lời, ngày 4/7, đã hết thời hạn xác minh tin báo nhưng chưa có kết quả giám định nên Cơ quan CSĐT Công an huyện ra quyết định tạm đình chỉ. Đến ngày 13/7, Bộ Công Thương có công văn trả lời với nội dung: từ chối tiếp nhận trưng cầu giám định với lý do hiện trường xảy ra sự cố không còn đảm bảo nguyên trạng, các công nhân trực tiếp tham gia thực hiện công việc di dời tại thời điểm xảy ra sự cố đã thiệt mạng.

Đến nay, việc trưng cầu giám định các nội dung liên quan không giám định được nên chưa đủ căn cứ xác định vụ sạt lở trên có dấu hiệu của tội phạm hay không. Do đó, Cơ quan CSĐT Công an huyện Hàm Thuận Nam tạm đình chỉ xác minh tin báo, đồng thời tiếp tục xin ý kiến các cơ quan liên quan để xử lý vụ việc theo quy định của pháp luật. Mặt khác, qua nắm tình hình gia đình các nạn nhân đã được Công ty TNHH Tân Quang Cường hỗ trợ thỏa đáng nên không đặt vấn đề xử lý trách nhiệm của Công ty.