Hành vi nhỏ, tác hại không nhỏ

Buổi sáng hôm ấy có khá nhiều thanh niên ở dưới khoang giường nằm lên boong tàu ngồi hóng mát, tranh thủ ăn mì ly, uống cà phê hộp nhựa, lon bia mang theo. Ăn, uống xong, vài người trong số đó vô tư vứt rác thải nhựa xuống mặt nước biển bềnh bồng. Một thanh niên trở lại chỗ ngồi, tôi đứng gần đó nói khẽ: “Có thùng đựng rác ở góc tàu đó!”; anh chỉ cười xòa: “Biển cả mênh mông chứa thêm vài vỏ lon, hộp nhựa, bịch nilon thấm gì”. Một bác trai gốc người Phú Quý ở đó cũng nói thêm: “Tôi thường xuyên đi tàu chứng kiến cảnh này hoài, nhiều thanh, thiếu niên xem như việc bình thường trên tàu khách ấy mà. Chưa nói ngư dân hành trình đánh bắt hải sản dài ngày cũng vứt lưới hư, đồ vật qua sử dụng, túi nilon rách xuống biển. Cậu thử nhìn xuống mặt biển xem!”. Lời của bác ấy quả không sai, dưới làn sóng xanh, thỉnh thoảng vài bịch đen nilon trôi vật vờ… Việc bỏ rác nhựa xuống biển vài bạn trẻ xem bình thường, nhưng tác hại không nhỏ với môi trường về lâu dài...

Theo các nhà khoa học, mỗi năm tổng lượng chất thải rắn sinh hoạt của cả nước gần 16 triệu tấn; riêng lượng rác thải nhựa thải ra môi trường mỗi ngày gần 18.000 tấn, nằm trong số 5 quốc gia thải rác hàng đầu ra biển, khối lượng khoảng 1,8 triệu tấn mỗi năm. Với tốc độ sử dụng đồ nhựa túi ni lon như hiện nay, Việt Nam được xếp vào nước có số lượng rác nhựa thải ra gấp đôi so với các nước có thu nhập thấp. Rác thải nhựa ở đại dương sẽ phá hủy môi trường tự nhiên, ảnh hưởng tiêu cực đến các loại thủy, hải sản… Tại Bình Thuận, theo thống kê của Sở Tài nguyên & Môi trường, tổng lượng chất thải rắn sinh hoạt đô thị trên địa bàn tỉnh 1.485 tấn/ngày, tỷ lệ thu gom mới chiếm gần 64%, chất thải rắn sinh hoạt khu vực nông thôn 560 tấn/ngày, tỷ lệ thu gom gần 59%. Một phần rác thải nhựa trong số ấy chưa thu gom hết đã ảnh hưởng môi trường sông, biển. Nhất là các khu vực ven biển, bờ kè, bến đò dân cư đông đúc, lượng rác thải hàng ngày nhiều, cộng với việc một số người dân thiếu ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường, rác thải vứt tràn lan. Cùng với rác thải từ hoạt động của ngư dân trên biển theo con nước thủy triều tấp vào bờ, gây mùi hôi, ảnh hưởng môi trường xung quanh…

Tháng 6 năm nay, Tháng hành động vì môi trường, Bộ Tài nguyên & Môi trường đề nghị chính quyền các địa phương có biển cần tổ chức thực hiện có hiệu quả các phong trào, chiến dịch thu gom, làm sạch bãi biển ở các huyện, thị ven biển; vận động cộng đồng cư dân ven biển tham gia. Trong đó, các địa phương lưu ý việc bố trí các thiết bị lưu chứa và các địa điểm tập kết chất thải, rác thải nhựa phù hợp, an toàn, thuận lợi, bảo đảm mĩ quan và vệ sinh môi trường. Huy động sự tham gia tích cực hơn nữa của người dân trên địa bàn trong thu gom; đồng thời khuyến khích, hỗ trợ các tổ chức, cá nhân thực hiện hoạt động thu gom, tái chế, tái sử dụng chất thải nhựa ở các lưu vực sông, khu vực các hệ sinh thái ven biển; vận động các tầng lớp nhân dân nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi, ứng xử với các sản phẩm nhựa và rác thải nhựa đại dương.