Giải quyết bức xúc “khát” nước ở Phan Hòa. Bài 2

Trước vướng mắc trong chuyển giao Nhà máy nước Phan Hòa thời gian qua, UBND tỉnh đã giao UBND huyện Bắc Bình theo hướng thu hồi và chuyển giao tài sản hệ thống nước xã Phan Hòa cho đơn vị khác quản lý. Mặt khác, làm việc với Công ty cổ phần Cấp thoát nước Bình Thuận và Sở Xây dựng để thống nhất việc đồng ý tiếp nhận công trình theo hình thức ghi tăng vốn tài sản nhà nước tại doanh nghiệp.

Vướng chuyển giao tài sản từ Nhà nước sang tư nhân

Vì sao chuyện thiếu nước sinh hoạt tại xã Phan Hòa dù đã kéo dài nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết dứt điểm? Theo UBND huyện Bắc Bình, vào mùa khô hàng năm, lượng nước ngầm sụt giảm, Ban Quản lý công trình công cộng huyện đã đấu nối 3 điểm với hệ thống cung cấp nước sinh hoạt của Công ty cổ phần Cấp thoát nước Bình Thuận - Chi nhánh cấp nước Bắc Bình để bổ sung thêm khoảng 600 m3/ngày đêm cho người dân. Tuy nhiên, do hệ thống đường ống chính trước đây đầu tư nhỏ (phi 90) khả năng tăng áp nguồn nước hạn chế. Bên cạnh, nhu cầu sử dụng nước sinh hoạt ngày càng tăng cao theo xu thế phát triển dân cư của xã Phan Hòa và Phan Rí Thành.

Vì vậy, việc đáp ứng đầy đủ nhu cầu về nước sinh hoạt cho toàn bộ người dân 2 xã này, nhất là các hộ dân ở cuối tuyến ống cấp nước trong các giờ cao điểm, dịp lễ, tết rất khó khăn. Hiện nay, Nhà máy nước Phan Hòa sử dụng nguồn nước ngầm, nhưng trữ lượng nước ngầm ngày càng sụt giảm, có xu hướng nhiễm mặn nên cần thiết phải đầu tư hệ thống cung cấp nước thô phục vụ cho nhà máy... Về giải pháp lâu dài, UBND huyện tiếp tục kiến nghị UBND tỉnh, sở, ngành liên quan sớm xem xét thống nhất chủ trương chuyển giao nhiệm vụ cấp nước sinh hoạt cho người dân từ Ban Quản lý công trình công cộng huyện chuyển sang Công ty cổ phần Cấp thoát nước Bình Thuận, để đảm bảo phục vụ nhu cầu về nước sinh hoạt cho người dân 2 xã được tốt hơn trong thời gian đến. Cũng liên quan đến việc chuyển giao hệ thống nước xã Phan Hòa, ngày 10/3/2023, cuộc họp do Sở Nông nghiệp và PTNT chủ trì, với sự tham dự của các đơn vị, địa phương liên quan. Sở Nông nghiệp và PTNT cho biết, hệ thống nước xã Phan Hòa là 1 trong 7 hệ thống nước đã được UBND tỉnh giao cho Ban Quản lý công trình công cộng huyện Bắc Bình quản lý vào năm 2014. Hệ thống nước xã Phan Hòa đã được giao quản lý nên việc chuyển giao nhà máy nước cho đơn vị khác quản lý được thực hiện theo quy định về xử lý tài sản kết cấu hạ tầng cấp nước sạch đã giao (Điều 17 Nghị định số 43/2022/NĐ-CP). Trong khi đó, theo UBND huyện Bắc Bình, lý do để chuyển giao là việc đầu tư nâng cấp nhà máy nước không hiệu quả vì suất đầu tư cao, nguồn nước thô cấp cho nhà máy nước không ổn định, nhất là về mùa khô. Vì vậy, việc chuyển giao nhà máy nước cần được thực hiện theo các quy định của Nghị định số 43. Theo ý kiến của Sở Tài chính, việc giao Hệ thống nước xã Phan Hòa cho Công ty cổ phần Cấp thoát nước Bình Thuận, do là công ty cổ phần có vốn nhà nước nên Sở Tài chính có trích dẫn điểm b khoản 3 Điều 5 về hình thức giao tài sản kết cấu hạ tầng cấp nước sạch cho doanh nghiệp có vốn nhà nước “Giao tài sản kết cấu hạ tầng cấp nước sạch theo hình thức ghi tăng vốn nhà nước” để áp dụng thực hiện.

Tổng hợp các ý kiến và quy định tại Nghị định số 43, Sở Nông nghiệp và PTNT cho rằng, việc chuyển giao Nhà máy nước Phan Hòa chưa đủ cơ sở để tham mưu chủ trương đồng ý cho chuyển giao vì việc đề xuất chuyển giao nhiệm vụ cấp nước chưa phù hợp với Nghị định số 43; chưa có văn bản triển khai nghị định này của UBND tỉnh. Do đó, để việc chuyển giao nhà máy nước phù hợp theo quy định, cần phải thực hiện báo cáo đánh giá về hiệu quả hoạt động của Nhà máy nước và phải được cơ quan chuyên môn về cấp nước sạch chấp thuận để làm cơ sở thu hồi. Có văn bản đề nghị thu hồi Nhà máy nước của Ban Quản lý công trình công cộng Bắc Bình và của UBND huyện Bắc Bình. Đồng thời, có văn bản đồng ý tiếp nhận nhà máy nước theo hình thức ghi tăng vốn tài sản nhà nước của Công ty cổ phần Cấp thoát nước Bình Thuận và cơ quan đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại doanh nghiệp để làm cơ sở chuyển giao…

Người dân phải được hưởng nước sạch

Tuần qua, tại buổi làm việc của Ban Thường vụ Tỉnh ủy với Ban Thường vụ Huyện ủy Bắc Bình, địa phương tiếp tục kiến nghị UBND tỉnh sớm cho chủ trương thống nhất chuyển giao nhiệm vụ cấp nước sinh hoạt cho nhân dân 2 xã từ Ban Quản lý công trình công cộng huyện sang Công ty cổ phần Cấp thoát nước Bình Thuận. Nêu ý kiến tại cuộc họp này, ông Đặng Hồng Sỹ - Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng Ban Dân vận Tỉnh ủy cho rằng, để việc thiếu nước sinh hoạt kéo dài ở đồng bào dân tộc Phan Hòa là trách nhiệm của các cơ quan chức năng. Do đó, đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các đơn vị liên quan sớm giải quyết, tránh để người dân bức xúc…

Giải quyết kiến nghị này, Chủ tịch UBND tỉnh Đoàn Anh Dũng nhấn mạnh: Các sở, ngành cần quan tâm giải quyết sớm cho người dân, vì nước sạch là nhu cầu bức thiết. Hơn 1.700 hộ dân xã Phan Hòa sinh sống chỉ cách nhà máy nước khoảng 1 km nhưng thiếu nước kéo dài, nước nhiễm phèn không đảm bảo vệ sinh thì rất vô lý. Theo đề xuất của UBND huyện Bắc Bình, việc chuyển giao đang bị vướng thủ tục pháp lý nên chưa thể thực hiện. Do đó, vướng thủ tục gì, cần thiết thì xin ý kiến Trung ương, không thể vì lợi ích của vài công chức mà để tình trạng này kéo dài, phải lấy lợi ích của người dân đặt lên hàng đầu và sớm giải quyết dứt điểm.

Kết luận về nội dung kiến nghị của huyện Bắc Bình, Bí thư Tỉnh ủy Dương Văn An bày tỏ sự quan tâm đến vấn đề thiếu nước sạch của người dân. Bí thư Tỉnh ủy cho rằng: Hiện nay mô hình của Công ty cổ phần Cấp thoát nước Bình Thuận ngày càng hiện đại, có thể phát triển mạng lưới hiệu quả hơn. Vì vậy, Nhà nước phải rà soát những lĩnh vực mà tư nhân đã làm tốt, Nhà nước chỉ cần tập trung những lĩnh vực khác mà tư nhân chưa làm, hoặc có thể chuyển sang tư nhân làm dịch vụ công. Đối với Nhà máy nước Phan Hòa, có thể thực hiện xã hội hóa, đấu giá tài sản công. Tất cả đều hướng đến mục tiêu cao nhất là người dân phải được hưởng nước sạch.

Được biết, trước bức xúc thiếu nước của người dân, ngày 21/3/2023 Giám đốc Nhà máy nước Bắc Bình, Trưởng Ban Quản lý công trình công cộng huyện và đại diện lãnh đạo UBND xã Phan Hòa đã họp và thống nhất bản cam kết sẽ kịp thời giải quyết, đảm bảo nước sinh hoạt cho người dân địa phương. Theo đó, UBND xã Phan Hòa có trách nhiệm vận động bà con sử dụng các thiết bị chứa nước đảm bảo có nước sinh hoạt trong ngày. Ban Quản lý công trình công cộng cùng Nhà máy nước Bắc Bình cam kết phối hợp cung cấp nước duy trì, liên tục, nhất là trong khoảng thời gian cao điểm: Sáng từ 4 giờ đến 6 giờ; trưa từ 10 giờ đến 11 giờ 30; chiều từ 17 giờ đến 19 giờ. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, vào những khung giờ trên, người dân vẫn chưa tiếp cận được nguồn nước như các bên cam kết.

Việc giải quyết bức xúc “khát” nước ở Phan Hòa vẫn đang được chính quyền địa phương và đơn vị chức năng gấp rút thực hiện. Trong thời gian chờ các đơn vị chức năng giải quyết việc chuyển giao Nhà máy nước Phan Hòa, những người dân như ông Chánh, bà Tuyết cũng như nhiều hộ khác tại 2 xã Phan Hòa, Phan Rí Thành vẫn đang ngày đêm mong chờ sớm có nguồn nước sinh hoạt ổn định. Phải lấy lợi ích của dân đặt lên hàng đầu. Có như vậy mới góp phần nâng cao đời sống cho người dân, nhất là vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Đối với Nhà máy nước Phan Hòa, có thể thực hiện xã hội hóa, đấu giá tài sản công. Tất cả đều hướng đến mục tiêu cao nhất là người dân phải được thụ hưởng nước sạch, không thể để tình trạng này kéo dài…” – Bí thư Tỉnh ủy Dương Văn An nêu quan điểm.