Ghana đưa vắc xin sốt rét khi còn đang thử nghiệm vào tiêm chủng cho trẻ

Ghana vừa phê duyệt một loại vắc xin phòng ngừa bệnh sốt rét có khả năng làm thay đổi căn bệnh này, sau một cuộc thí nghiệm thành công ở Cộng hòa Burkina Faso.

Vắc xin này có tên gọi R21 được Oxford - một Trường Đại học nghiên cứu liên hợp của Anh nghiên cứu đạt hiệu quả phòng ngừa 80% khi tiêm liều thứ ba trên 409 trẻ từ 5 đến 17 tuổi, rồi tiêm mũi nhắc lại.

Sau đó, tiếp tục triển khai tiêm thử nghiệm thêm trên quy mô lớn hơn với 4.800 trẻ cũng có kết quả thành công tương tự, nhưng hiện nay loại vắc xin này chỉ chia sẻ ở một số nước châu Phi bao gồm Ghana.

Thử nghiệm rộng hơn nữa chưa được công khai, nhưng Cơ quan Thực phẩm và Dược phẩm Ghana đã phê duyệt tiêm chủng cho trẻ em từ 5 tháng tuổi đến 3 tuổi.

Các nước khu vực châu Phi và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cũng đang xem xét phê duyệt loại vắc xin này. Tiến sĩ James Tibenderana – Giám đốc kỹ thuật của Tổ chức phi lợi nhuận Malaria Consortium cho biết, ông hy vọng kết quả đáng khích lệ từ nghiên cứu ở Burkina Faso sẽ có kết quả nghiên cứu tiếp theo. Kết quả nghiên cứu này là nền tảng thúc đẩy việc gia tăng đầu tư nghiên cứu, phát triển vắc xin bền vững, tiếp cận công bằng vắc xin giữa các nước vì nó ngăn ngừa lây nhiễm và cứu sống nhiều người.

Sốt rét là bệnh truyền nhiễm theo đường máu, truyền từ người bệnh sang người lành bởi muỗi cái Anopheles. Mỗi năm có khoảng 620.000 người chết, trong đó có trẻ nhỏ dưới 5 tuổi dễ bị tổn thương nhất.

Căn bệnh này phổ biến ở Ghana với toàn bộ dân số có nguy cơ mắc bệnh. Tùy vậy trong những năm gần đây giảm dần với năm 2017 có 13,4 triệu ca mắc đến năm 2021 xuống còn 5,8 triệu người.

WHO ước tính có khoảng 12.500 ca tử vong do căn bệnh này vào năm 2021. Các lô vắc xin R21 sẽ sản xuât ở Viện Huyết thanh Ấn Độ, nơi có khả năng sản xuất hơn 200 liều/năm. Điểm sản xuất tiếp theo được lên kế hoạch ở thủ đô Accra của Ghana, với giá liều dự kiến khoảng 2 USD/liều.

Năm 2021, WHO đã đưa ra một quyết định mang tính bước ngoặt là khuyến nghị sử dụng vắc-xin sốt rét đầu tiên cho trẻ em ở vùng cận Saharan Châu Phi. Ngay sau một dự án thí điểm lớn do WHO hậu thuẫn, ở hơn 800.000 trẻ em nhận được ít nhất một liều vắc-xin sốt rét RTS, S/AS01, còn được gọi là Mosquirix, do Công ty Dược phẩm lớn GSK của Anh phát triển.

Tổng cộng 2,3 triệu liều Mosquirix đã được tiêm cho trẻ em ở Ghana, Kenya và Malawi. GSK đã cam kết sản xuất 15 triệu liều Mosquirix mỗi năm cho đến năm 2028.