Đoàn ĐBQH tỉnh chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính

Ngăn chặn vi phạm của công chức trong thi hành công vụ

Chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, đại biểu Đặng Hồng Sỹ - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Thuận nêu rõ, trong thời gian vừa qua, Bộ Tài chính đã ban hành các văn bản để thống nhất thu ngân sách trong việc kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản nên qua đó đã có dấu hiệu tích cực làm tăng nguồn thu từ ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, việc ban hành văn bản này cũng gây không ít khó khăn cho người dân và doanh nghiệp. Đặc biệt là một số cử tri phản ánh là một số nơi cán bộ còn nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp trong quá trình làm hồ sơ chuyển nhượng bất động sản. Đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp hữu hiệu gì để ngăn chặn hiện tượng này?

Trả lời chất vấn đại biểu Đặng Hồng Sỹ, Đoàn ĐBQH Bình Thuận về chống thất thu thuế trong lĩnh vực bất động sản, có tình trạng cán bộ nhũng nhiễu trong thực thi công vụ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, trong Luật thuế cũng như các văn bản hướng dẫn thi hành quy định khi chuyển nhượng bất động sản phải kê khai theo giá chuyển nhượng hai bên đã thỏa thuận. Trường hợp kê khai thấp hoặc không kê khai trên hợp đồng thì thu theo bảng giá đất đã ban hành.

Từ những quy định này, người bán chuyển nhượng bất động sản kê khai giá rất thấp dẫn đến thất thu về bất động sản. Bộ trưởng Bộ Tài chính cho rằng đây là lỗ hổng làm thất thoát tiền thuế của nhà nước. Bộ Tài chính đã có văn bản đôn đốc Tổng cục thuế, Chi cục thuế các địa phương có văn bản chỉ đạo để chống thất thu trong lĩnh vực bất động sản. Bộ Tài chính hướng dẫn theo hướng nếu kê khai giá thấp thì tính theo bảng giá đất do UBND tỉnh ban hành.

Theo Luật Đất đai, bảng giá đất sẽ ban hành 5 năm một lần, trong thời gian này UBND các tỉnh phải ban hành hệ số sử dụng đất để điều chỉnh giá đất.
Vì vậy, bảng giá đất và hệ số điều chỉnh chính là giá đất để thu thuế bất động sản, điều này không sai pháp luật, hoàn toàn đúng pháp luật và đúng với Nghị định 14 về phương pháp hệ số xác định đúng thời điểm.

Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, trong quá trình thực hiện theo chỉ đạo của Bộ, 4 tháng đầu năm đã thu được 16.200 tỷ đồng, tăng so với cùng kỳ năm ngoái là 6.600 tỷ đồng. Đặc biệt, có trường hợp, sau khi được vận động, giải thích, kê khai giá 500 triệu đồng đã tiến hành kê khai lại là 10 tỷ đồng….

Đối với các giải pháp chống tình trạng cán bộ nhũng nhiễu, Bộ Tài chính đã có công điện yêu cầu Tổng Cục thuế chỉ đạo các cơ quan thuế chống tham nhũng, chống nhũng nhiễu, trục lợi trong quá trình kê khai; không được gây phiền hà, sách nhiễu người dân mà chỉ thực hiện công tác tuyên truyền. Tổng cục Thuế cũng chỉ tiến hành hậu kiểm chứ không tiền kiểm. Bộ trưởng Bộ Tài chính khẳng định, nếu phát hiện ra tình trạng cán bộ thuế nhũng nhiễu sẽ xử lý nghiêm.

Giải pháp để lành mạnh hóa thị trường chứng khoán

Đại biểu Nguyễn Hữu Thông - Đoàn  ĐBQH  tỉnh  Bình  Thuận  chất vấn, thời gian qua nhiều vụ việc sai phạm trên thị trường chứng khoán và phát hành trái phiếu doanh nghiệp, theo Bộ trưởng, có phải một phần nguồn cơn trên chính là sự yếu kém, bất cập của các cơ quan chức năng? Bộ trưởng có giải pháp nào để làm lành mạnh hóa thị trường thay vì các quy định siết chặt theo tinh thần “không quản được thì cấm” vốn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của thị trường.

Thứ hai, việc quản lý thu thuế đối với các tổ chức, cá nhân từ cung cấp dịch vụ số xuyên biên giới, hoạt động kinh doanh thương mại điện tử tuy có sự quan tâm và có chuyển biến nhưng theo đánh giá số thu này chưa tương xứng với doanh thu khủng của các nền tảng kinh doanh xuyên biên giới ở Việt Nam như: Google, Facebook, Netflix… Có thể gây thất thoát cho ngân sách nhà nước hay nguy hại hơn là tình trạng bất bình đẳng giữa những người kinh doanh. Vậy Bộ trưởng có giải pháp gì trong thời gian tới.

Trả lời câu hỏi của đại biểu về trái phiếu doanh nghiệp, Bộ trưởng  Hồ Đức Phớc nêu rõ, hiện nay không có chủ trương siết chặt hay hạn chế trái phiếu doanh nghiệp. Bởi trái phiếu doanh nghiệp là một kênh huy động vốn rất hiệu quả cùng với các ngân hàng thương mại để huy động vốn cho các doanh nghiệp, đóng góp vào sản xuất kinh doanh của nền kinh tế. Tuy nhiên, việc huy động này phải đúng pháp luật, phải minh bạch và không được lợi dụng việc huy động này để sử dụng tiền sai mục đích, đưa tiền này vào bất động sản hay các mục đích khác mà không đóng góp cho nền kinh tế. Hiện nay quy mô trái phiếu doanh nghiệp khoảng 15% GDP, tức là đang ở trong khoảng cho phép.

Bộ trưởng cho biết, so với các nước xung quanh, trái phiếu doanh nghiệp của Việt Nam huy động đang ở mức thấp nhất và đang có dư địa để thực hiện. Về thu thuế kinh doanh thương mại điện tử, Bộ trưởng  Hồ Đức Phớc cho biết đây là vấn đề rất khó và Bộ Tài chính đã chủ động đấu tranh trong lĩnh vực này. Những tháng đầu năm 2022, Bộ đã thu được gần 500 tỷ đồng đối với sàn thương mại điện tử. Hiện nay có khoảng trên 100 sàn thương mại điện tử xuyên biên giới, có 139 đơn vị chủ sở hữu sàn thương mại điện tử, trong đó có 41 sàn thương mại điện tử bán hàng, 98 sàn cung cấp dịch vụ và 3 công ty đối tác.

Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết hiện đã  thiết lập Cổng đăng ký và thanh toán xuyên biên giới, từ đó, các doanh nghiệp xuyên biên giới có thể đăng ký để nộp thuế. Thời gian vừa qua, Facebook, Google, Microsoft cũng đã nộp thuế. Bộ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh mặc dù thu thuế trong lĩnh vực này gian nan nhưng Bộ Tài chính sẽ cố gắng, tiếp tục thực hiện kê khai; xây dựng cổng quy định mức thu và thông báo, vận động, giải thích để cho các sàn thương mại điện tử và các ông chủ công nghệ phải đăng ký nộp thuế. Thời gian tới, Bộ cũng đang nghiên cứu và tìm phương án tối ưu để thực hiện được vấn đề thu thuế trên sàn thương mại điện tử.

Phát biểu điều hành phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, việc so sánh quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp nước ta với các quốc gia khác trên thế giới sẽ khập khiễng, bởi lịch sử thị trường trái phiếu doanh nghiệp ở các nước đã có từ rất lâu đời, tuy nhiên ở Việt Nam còn sơ khai.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, trong thời gian tới cần rà soát lại chính sách pháp luật có gì bất cập, sơ hở để có những giải pháp xử lý, hướng tới hoàn thiện cơ sở pháp lý trong lĩnh vực này; đồng thời làm rõ công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát được triển khai cụ thể ra sao để đảm bảo tính hiệu quả cao. Mặc dù các cơ quan đều báo cáo không có động thái siết thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp nhưng trong thực tế, 4 - 5 tháng đầu năm qua, thực tế hầu như không có phát hành.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị Bộ trưởng Bộ Tài chính và Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam báo cáo, giải trình rõ hơn về nợ trái chủ, thanh khoản của lĩnh vực này và trách nhiệm kiểm tra, giám sát của bộ, ngành trong lĩnh vực quản lý.

Làm rõ về hiện tượng xe biếu, tặng

Đại biểu Trần Hồng Nguyên - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Thuận cho biết, thời gian qua, báo chí phản ánh về hiện tượng xe biếu tặng, đây thực chất là cách lách luật, trốn thuế làm thất thu ngân sách nhà nước. Đại biểu yêu cầu Bộ trưởng cho biết về vấn đề này? Bên cạnh đó, Ngành Tài chính đã có biện pháp đột phá gì để thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước về công tác luân chuyển, điều động chuyển đổi vị trí công tác của công chức, nhất là vị trí công tác nhạy cảm như thuế, hải quan. Ngoài ra, theo đại biểu Nguyên, thời gian qua, nhiều nhà đất ở cơ quan sau sáp nhập, di dời không được đưa vào sử dụng đã làm lãng phí nguồn lực của Nhà nước, xã hội. Đại biểu Nguyên yêu cầu Bộ trưởng cho biết tình hình và giải pháp vấn đề này?

Trả lời chất vấn về vấn đề xe biếu tặng, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, các hãng xe thường phải đặt đại lý ở Việt Nam để chuyển xe qua đại lý. Tuy nhiên, có nhiều loại xe số lượng bán ít, không có đại lý. Lợi dụng các lỗ hổng này, các doanh nghiệp chuyển sang hình thức biếu tặng. Theo quy định hiện hành, hình thức biếu tặng không được giảm miễn bất cứ loại thuế nào. Qua kiểm tra, phát hiện doanh nghiệp kê khai theo giá thấp, cơ quan hải quan căn cứ theo quy định, xác định rõ và đã truy thu thuế với các doanh nghiệp này. Sau khi báo chí phản ánh, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đã chỉ đạo Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Công an để xử lý vấn đề này. Tổng cục Hải quan đã phối hợp cùng Bộ Công an tiến hành xác minh xử lý, đến nay, vẫn chưa có kết quả cụ thể, nhưng trong quá trình chỉ đạo các cục thuế, tổng cục hải quan, cục hải quan địa phương kiểm tra rà soát, định giá lại trong thời gian vừa qua, không phát hiện ra vấn đề thất thu thuế, các loại thuế đều đã được thu đầy đủ.