Đề xuất các giải pháp thúc đẩy Quỹ hỗ trợ phát triển hợp tác xã

Báo cáo tại hội nghị nêu rõ, trước khi Nghị định 45 có hiệu lực thi hành, ngoài Quỹ hỗ trợ phát triển HTX Việt Nam do Thủ tướng Chính phủ thành lập, cả nước có 50 tỉnh, thành đã thành lập Quỹ hỗ trợ phát triển HTX. Tính đến 30/9/2023, quỹ Trung ương có 1.000 tỷ đồng; tổng vốn hoạt động của 50 quỹ địa phương là 2.596 tỷ đồng, trong đó vốn được ngân sách cấp là 1.055 tỷ đồng, vốn bổ sung từ kết quả hoạt động và vốn khác là 1.541 tỷ đồng. Trong số các quỹ địa phương có 7 quỹ có vốn hoạt động trên 50 tỷ đồng, 16 quỹ từ 20 tỷ đồng đến dưới 50 tỷ đồng; 21 quỹ từ 5 tỷ đồng đến dưới 20 tỷ đồng; 3 quỹ dưới 5 tỷ đồng; 3 quỹ chưa được cấp vốn điều lệ để hoạt động. Ước đến hết 2023, các quỹ địa phương đã cho vay tổng số tiền là 22.300 tỷ đồng, trong đó cho vay 11.500 lượt HTX. Ước dư nợ đến hết năm 2023 đạt 2.050 tỷ đồng.

Nghị định số 45/2021/NĐ-CP của Chính phủ có hiệu lực từ ngày 15/5/2021, trong đó, quy định: “Đối với các Quỹ HTX đã thành lập và đang hoạt động trước thời điểm Nghị định này có hiệu lực: Tối đa trong vòng 3 năm kể từ ngày Nghị định này có hiệu lực, các Quỹ HTX phải rà soát, tổ chức sắp xếp lại”. Tuy nhiên đến nay, việc sắp xếp lại tổ chức hoạt động của các quỹ đã thành lập và thành lập mới ở các tỉnh, thành phố chưa có quỹ đang rất chậm do có nhiều vướng mắc, khó khăn. Trong số 50 quỹ đã thành lập, mới chỉ có 11 tỉnh, thành phố có quyết định điều chỉnh quyết định thành lập của UBND cấp tỉnh hoặc giải thể để thành lập quỹ theo Nghị định 45. Trong 13 tỉnh, thành phố chưa thành lập quỹ trước thời điểm Nghị định 45 có hiệu lực, đến nay mới có 1 tỉnh đã thành lập quỹ.

Riêng Bình Thuận nằm trong danh sách 13 tỉnh, thành chưa thành lập quỹ. Được biết, Liên minh Hợp tác xã tỉnh Bình Thuận đã phối hợp với Sở Tài chính, Sở Tư pháp, Sở Nội vụ, Sở Kế hoạch & Đầu tư rà soát báo cáo UBND tỉnh cụ thể trình tự, các bước theo quy định của pháp luật hiện hành về quy trình thành lập mới Quỹ hỗ trợ phát triển HTX theo mô hình Công ty TNHH một thành viên do nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ. Mặc dù Liên minh HTX tỉnh đã thực hiện các bước dự thảo Đề án, nhưng đến nay Quỹ hỗ trợ phát triển HTX vẫn chưa ra đời, do còn nhiều vướng mắc.

Kết luận hội nghị, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Cao Xuân Thu Vân ghi nhận và tiếp thu các kiến nghị, đề xuất của các địa phương. Đồng thời khẳng định, Nghị định 45/2021/NĐ-CP có ý nghĩa rất quan trọng cho sự phát triển, lớn mạnh và hiệu quả của Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX. Vì vậy, đề nghị các địa phương cần chủ động, quyết liệt trong các khâu để thành lập, tổ chức hoạt động của Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX; tham mưu cấp ủy, chính quyền bổ sung đủ vốn điều lệ cho quỹ hoạt động.

Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam cũng mong muốn các bộ, ngành, cấp ủy, chính quyền các địa phương quan tâm các điều kiện về nguồn lực, con người, cơ sở vật chất cho Liên minh HTX các địa phương hoạt động hiệu quả...