Văn bản nêu rõ, ngay khi nhận đơn phản ánh của một người dân ở thôn Hồng Hải, xã Hòa Thắng vào ngày 1/8/2024, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã giao Thanh tra Sở chủ trì và mời các cơ quan, đơn vị, địa phương liên quan tổ chức kiểm tra thực tế sự việc, tiến hành lập biên bản làm việc nội dung liên quan đến đơn phản ánh, dựa trên biên bản và bản đồ khoanh vùng bảo vệ thắng cảnh Bàu Trắng.
Thực trạng ghi nhận chiều ngày 1/8, đoàn kiểm tra kết luận: Đối với phần diện tích khoảng 1.200 m đang làm cảnh quan: San ủi, trồng cây, dàn sắt mỹ thuật đã xâm phạm vào khu vực bảo vệ 1 của thắng cảnh Bàu Trắng. Theo quy định tại điểm a, khoản 1 Điều 32 Luật Di sản văn hóa 2001 và Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa năm 2009: "Khu vực bảo vệ 1 là vùng có các yếu tố gốc cấu thành di tích (yếu tố gốc cấu thành di tích là yếu tố có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học, thẩm mỹ, thể hiện đặc trưng của di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh" và điểm b, khoản 1, Điều 4 Nghị định số 98/2010/NĐ-CP ngày 21/9/2010 của Chính phủ Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Di sản văn hóa và Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa: “Làm thay đổi môi trường cảnh quan của di tích như chặt cây, phá đá, đào bới, xây dựng trái phép và các hành vi khác gây ảnh hưởng xấu đến di tích”. Do vậy, phần xâm phạm vào khu vực bảo vệ 1 của thắng cảnh Bàu Trắng.
Trên cơ sở kết luận thanh tra, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị UBND huyện Bắc Bình chỉ đạo các phòng chức năng của huyện, Ban Quan lý điểm du lịch Bàu Trắng và UBND xã Hòa Thắng phối hợp tổ chức kiểm tra cụ thể việc ông N.N.N san ủi, xây dựng công trình tác động đến hành lang bảo vệ di tích cấp quốc gia thắng cảnh Bàu Trắng; làm rõ tính pháp lý về giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thửa đất số 39 tờ bản đồ số 243 tại thôn Hồng Lâm, xã Hòa Thắng. Trên cơ sở đó xác định các hành vi vi phạm pháp luật về di sản văn hóa, đất đai, xây dựng để có biện pháp xử lý thật nghiêm theo quy định của pháp luật hiện hành.
Đồng thời, UBND huyện thông tin kết quả kiểm tra, xử lý cụ thể và đề xuất các giải pháp tiếp theo nhằm bảo vệ thắng cảnh quốc gia Bàu Trắng theo đúng quy định của Luật Di sản văn hóa, gửi Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch trước ngày 12/8/2024 để tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh và xử lý thông tin đơn phản ánh của người dân.
Được biết, thắng cảnh Bàu Trắng, xã Hòa Thắng, huyện Bắc Bình đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng di tích cấp quốc gia tại Quyết định số 3040/QĐ-BVHTTDL, ngày 3/9/2019. Tổng thể thắng cảnh Bàu Trắng được các ngành chức năng của tỉnh và địa phương thống nhất khoanh vùng bảo vệ với tổng diện tích 371,88ha; trong đó Khu vực I: diện tích 285,91 ha; khu vực II: diện tích 85,97 ha (bao gồm Bàu Ông, Bàu Bà và đồi Trinh Nữ).
Được biết, ngày 6/8, UBND huyện Bắc Bình đã ban hành Công văn khẩn giao UBND xã Hòa Thắng cùng các phòng, ban liên quan và Ban quản lý điểm du lịch Bàu Trắng, xử lý vụ việc, báo cáo Chủ tịch UBND huyện chậm nhất ngày 16/8.
